خانه داروغه مشهد
به گزارش اخذ ویزا، شهر مشهد یکی از شهر های گردشگری زیارتی است که سالانه زائران زیادی را به دلیل زیارت حرم علی بن موسی الرضا علیه السلام، امام هشتم، به خود جذب می نماید. بیشتر افراد وقتی نام مشهد را می شنوند و یا قصد سفر به استان خراسان رضوی را دارند؛ تنها به جنبه زیارتی این شهر فکر می نمایند. ولیکن شهر مشهد علاوه بر جنبه زیارتی، مکان های تاریخی و تفریحی زیادی نیز دارد که شاید کمتر به گوش شما رسیده باشد. خانه داروغه مشهد یکی از بنا های تاریخی و تماشای کلان شهر مشهد است که معماری ایرانی و روسی بسیار زیبایی دارد. در فصلی که شهر مشهد کمی خنک تر باشد مانند اوایل بهار، مسافرت به این شهر برای زیارت و بازدید از مکان های تاریخی آن می تواند شما را هم از لحاظ معنوی آرام کند و هم کمی بیشتر با تاریخچه این شهر آشنا کند .خانه داروغه مشهد در اطراف حرم قرار گرفته است پس می توانید با یک تیر دو نشان بزنید و در صورت شلوغ بودن حرم حدود 1 ساعت در این مکان توقف کنید و از سبک معماری خاص آن تماشا کنید.
معرفی خانه تاریخی داروغه مشهد
خانه داروغه در مشهد واقع شده است و این خانه که در زمینی با وسعت 610 متر مربعی ساخته شده در نزدیکی حرم امام رضا علیه السلام واقع شده است. خانه داروغه در دوره قاجار ساخته شد و معماری تقریبا روسی دارد؛ البته خانه داروغه کمی از خصوصیات معماری ایرانی را نیز دارد و این خانه قدیمی و زیبا به دستور یوسف خان هراتی، که اولین رئیس نظمیه و آخرین داروغه شهر مشهد بود، ساخته شد.
خانه داروغه به علت شیوه ساخت و فردی که این خانه شخصی را ساخته مورد توجه و مراقبت زیادی قرار نگرفته بود و حتی تا مرز تخریب هم رفته بود. (خانه داروغه یکی از برترین بنا های ساخته شده در دوران خود بوده است؛ هم از لحاظ معماری و هم مساحت) تا اینکه این بنا هم همراه 40 بنای قدیمی دیگر در طرح نوسازی سال 1379 بازسازی و بازسازی شد. این بنا ها با دقت کامل بازسازی شده اند و تمامی کوشششان را کردند تا مانند بنای اصلی ساخته شده اند. با کوشش های بسیار زیادی که برای بازسازی و بازسازی این بنا انجام دادند؛ در سال 2016 جایزه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی آسیا اقیانوسیه را برای بازسازی این بنا از سوی سازمان جهانی یونسکو دریافت کرد. بازسازی این با یکی از 196 بازسازی هایی است توانسته این جایزه را از سازمان جهانی یونسکو دریافت کند. این بنا پس از خریداری شدن به وسیله شرکت عمران و مسکن ساز ثامن و شهرداری منطقه و بازسازی آن، بالاخره در سال 1394 مورد بهره برداری نهاده شد.تا سال 1391 (قبل از بازسازی و توجه دوباره به این بنا) از این خانه برای تجمع های هیئت های دینی و مذهبی استفاده می شد.
سبک معماری خانه داروغه
خانه داروغه یکی از بنا های تاریخی و قدیمی دوره قاجار است که به دستور آخرین داروغه شهر مشهد، ساخته شد. داروغه یوسف خان هراتی برای ساخت این بنا معماران ماهری را از روس به ایران آورد. البته نمی توان گفت این خانه کاملا معماری روسی دارد زیرا نقشه کلی و شیوه معماری سه طرف ساخت آن و طرح پله هایی که در دو طرف تراس واقع شده است و حیاط را به طبقه دوم عمارت وصل می نمایند؛ از شیوه های معماری ایرانی است. از جمله ویژگی هایی که شیوه معماری روس به این مکان داده تزئینات آن، شکل های مختلف آجرها، کاشی های هفت رنگ و تندیس های گچی با طرح های مختلف و زیبا غربی است. در این بنا عجین شدن معماری ایرانی و روسی را طور کامل می توانید ببینید و از زیبایی خلع شده در دوره قاجار لذت ببرید. خانه داروغه در تاریخ 7 مهر 1381 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قسمت های مختلف خانه داروغه مشهد
خانه داروغه مانند دیگر خونه های قدیمی ایرانی دارای یک حوضچه کوچک یک تراس و دو راه پله است؛ این خانه دو طبقه که حدود 75 سانت پایین تر از خانه های اطراف خود ساخته شده، در کل 1100 متر مربع مساحت زیر بنا دارد. از دیگر ویژگی های این خانه که مانند دیگر بنا ها با معماری ایرانی است، سبک سه طرفه این خانه است. سبک سه طرفه به این معناست که خانه داروغه سه در در حیاط خود دارد؛ یکی از در ها برای ورود و خروج غلامان و دو در دیگر برای ورود و خروج مهمانان است. سه در موجود در این خانه در ضلع های شمالی، جنوبی(ورودی اصلی)، و شرقی حیاط این خانه وجود دارد. این خانه دارای بخش های مختلف و مجذوب کننده زیادی است که از جالب ترین آنها بخش های تابستان نشین و زمستان نشین این خانه است که روش های مخصوصی برای گرم کردن و خنک کردن هوا در این فصول دارند.
در بخش زمستان نشین خانه داروغه از شومینه به عنوان وسیله گرمایشی استفاده شده است که معتقدند این شومینه اولین شومینه ای است که در خانه ای در شهر مشهد ساخته شده. از دیگر نکات ریز این بخش نهاده شدن بخش پخت و پز است که زیر این بخش نهاده شده و از دیگر عوامل گرم شدن این خانه است.در بخش تابستانه خانه داروغه از حوض آب و بادگیر برای هر چه خنک تر کردن فضا استفاده نموده اند. در ضلع غربی این مکان، ایوانی ستون دار ساخته اند که با تزئیناتی روسی از کاشی های هشت ضلعی و بیضی شکل تزئین شده و جملات بسم الله الرحمن الرحیم و محمد (ص) شمع جمع آفرینش تلفیق ایران و روس را به رخ می کشد. علاوه بر ضلع غربی خانه داروغه، ضلع شمالی حیاط این خانه نیز ایوانی بسیار زیبا با چهار ستون و کاشی ها و راه پله هایی متقارن در دو طرف دارد که زیبایی خاص معماری ایرانی را به رخ می کشد.
جاهای دیدنی اطراف خانه داروغه مشهد
بنای خانه داروغه یک مکان ویژه جهت آشنایی با نوع معماری دوره قاجار است که اطراف آن نیز برترین بناهای تاریخی مشهد به چشم می خورد. گنبد خشتی، خانه توکلی، پیر پیلان و بازار عباس قلی خان از بناهای تاریخی و پر بازدید اطراف خانه داروغه مشهد هستند.
گنبد خشتی
بنای مذهبی گنبد خشتی واقع در شهر مشهد دارای قدمتی حدود 006 سال است. گنبد خشتی، مزار سلطان محمد از نوه های امام موسی بن جعفر (ع) عنوان می گردد و با هجده واسطه به امام سجاد (ع) می رسد. بقعه خشتی شامل دو بخش مهم بهم پیوسته است. بخش های مختلف بقعه از فضای زیر گنبد به صورت چهار شاه نشین و هشت ورودی تشکیل می گردد. گنبد این بنا از خشت ساخته شده و همین امر موجب نامگذاری آن به گند خشتی شده است.
جهت دسترسی به بقعه می توان به وسیله خیابان طبرسی، پیش از میدان طبرسی، بازارچه احسان، به کوچه خشتی که محل بناست وارد شد.
خانه تاریخی توکلی
خانه های تاریخی واقع در مشهد علت خوبی برای نشان دادن ریشه های تاریخی این سرزمین پهناور است. خانه تاریخی توکلی، یکی از بناهای قدیمی مربوط به دوران قاجار است که هویت و فرهنگ آن دوره را برای همگان به تصویر میکشد. نام این بنا در لیست میراث فرهنگی و آثار ملی، ثبت شده است. بنای تاریخی توکلی سال ها پیش محل سکونت تاجر ایرانی معروفی به نام کشمشیان بود و پس از آن به شخصی به نام توکلی واگذار شد و به خانه توکلی معروفیت پیدا کرد. بنای مربوطه به وسیله شهرداری مشهد بازسازی یافت تا وسیله ای برای پیوند آیندگان به معماری گذشته و تاریخ کشور باشد.
آرامگاه پیر پالان دوز
آرامگاه پیر پالان دوز یکی دیگر از بناهای تاریخی شهر مشهد است که مربوط به دوره صفوی و دوران معاصر می گردد و در مشهد، خیابان نواب صفوی نهاده شده است. آرامگاه پیر پالان دوز در سال 1375 به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسید. بنای مربوطه، آرامگاه محمد عارف عباسی، عارف بزرگ قرن دهم هجری است.
آرامگاه پیر پالان دوز یک بنای چهار ضلعی دارای گنبد پیازی شکل و ایوانی از جنس آجر بوده که بر سقف آن نقاشی هایی از دوران صفویه به چشم می خورد. تاریخ ساخت آرامگاه مربوط به سال 985 قمری است. درون بنا را با کاشی های ساده فیروزه ای رنگ تزئین نموده اند.
بازار عباس قلی خان
به علت قدمت بالای مشهد، در سطح شهر می توان شاهد بازارها و بناهای قدیمی مختلفی بود. بازار عباس قلی خان یکی از این بازارهاست که در کنار قدیمی ترین مدرسه علمیه مشهد واقع شده است. بازار عباس قلی خان از مراکز خرید پرطرفدار واقع در مشهد بوده که در تمام طول سال میزبان مسافران است . کالاهای برقی، صوتی و تصویری و... موجود در بازار عباس قلی خان با قیمتی مناسب به گردشگران عرضه می شوند.
قیمت بلیط و زمان کاری خانه داروغه مشهد
ورود به خانه داروغه دارای هزینه بوده و برای هر نفر حدود 3000 تومان معین نموده اند. ساعات دسترسی به بنا از ساعت 8 تا 14 و 16 تا 19 در تمام طول هفته جز روزهای آدینه امکان پذیر است. ساعات بازگشایی این بنا در تعطیلات عید نوروز و بعلاوه تعطیلی های مربوط به سازمان میراث فرهنگی پیش از روزهای عادی بوده و از ساعت 8 صبح الی 10 شب عنوان می گردد.
آدرس خانه داروغه مشهد
خانه داروغه که یکی از آثار قدیمی با معماری خاص منحصر به فردی است در تاریخ 7 مهر 1381 به ثبت آثار ملی رسید و با گرفتن جایزه حفظ و نگهداری میراث فرهنگی آسیا اقیانوسیه برای بازسازی و بازسازی از سازمان جهانی یونسکو ارزش این بنا برای شهر مشهد دو چندان نیز شده است.
آدرس دقیق خانه داروغه: خراسان رضوی، مشهد، خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه.
منبع: لحظه آخر