آنالیز آیین نامه جدید لیگ هندبال و شیوه نامه حضور بازیکنان در لیگ های خارجی - اخذ ویزا

به گزارش خبرنگاران، طی سال های گذشته تیم ملی هندبال کشورمان در رویدادهای مهم از جمله بازی های آسیایی، انتخابی المپیک و قهرمانی آسیا به دلیل در اختیار نداشتن لژیونرها در اردوها و مسابقات، با مسائل زیادی روبه رو شد از همین رو فدراسیون هندبال در کوشش است با معین شیوه نامه های جدید از تکرار اتفاقات گذشته جلوگیری کند. از همین رو شیوه نامه حضور لژیونرها در تیم های خارجی از سوی فدراسیون هندبال تدوین شد.

در کنار مسائل مربوط به خروج بازیکنان از ایران و حضور در لیگ های خارجی، بعضی مسائل در لیگ داخلی از جمله عدم وجود قوانین روشن برای پرداخت به بازیکنان و قراردادها نیز در کمیته مسابقات فدراسیون هندبال مورد آنالیز نهاده شد و تغییراتی اساسی و مهم در این آیین نامه صورت گرفت.

مهدی رهبری، سرمربی پیشین تیم هندبال جوانان ایران که هدایت تیم های فراز بام و سنگ آهن بافق را نیز در کارنامه خود دارد، در گفت وگو با خبرنگاران، شیوه نامه انتقال لژیونرها و آیین نامه برگزاری لیگ را مورد آنالیز قرار داد. متن این گفت وگو را در زیر می خوانید:

خبرنگاران: در ماده 67 آیین نامه برگزاری مسابقات آمده است قرارداد بازیکنان با باشگاه ها از یک فصل تا سه فصل مسابقاتی است و در آن می بایست شرایط پرداخت های هر سال به تفکیک تعیین باشد. حداقل قرارداد بازیکنان زیر 25 سال دو سال است و هر ساله نیز حداقل 30 درصد به مبلغ سال قبل اضافه گردد.، این ماده را تا چه حد در حل مسائل هندبال مؤثر می دانید؟

رهبری: وقتی همه ما در یک مجموعه در کنار هم هستیم، هر چقدر قوانینی که ما را به همدیگر مرتبط می نماید، مستدل، منطقی و متناسب با منافع همه اعضا باشد، بیشتر به پیشرفت، موفقیت و ادامه همکاری ها یاری می نماید.

در گذشته قراردادها سه ساله بود و این قراردادها از نظر مالی در سال های بعد رویه و رقم تعیینی نداشت، که این مورد درباره بازیکنان جوان بیشتر از سایرین ایجاد مشکل می کرد. در این قراردادها باشگاه ها بیشتر از بازیکنان منتفع می شدند و این قراردادها اغلب ابزاری در دست باشگاه ها بود تا برای سال های بعد بازیکن را تحت فشار قرار دهند و ناچار نمایند به شرایط فصل جدید و موارد مالی در حالی که رضایت نداشتند، تن دهند و مجبور به ماندن در آن باشگاه شوند.

فکر کنم دو تا سه سال پیش بود که آیین نامه تغییر کرد و قراردادها یک ساله شد. با این شیوه شرایط برعکس شد و بازیکنان ذی نفع قرارداد ها بودند. قراردادهای یک ساله در خصوص بازیکنان باتجربه برای دو طرف منصفانه و منطقی است، ولی در خصوص بازیکنان جوان، خیر، چون جوانان احتیاج به آزمون و خطا برای کسب تجربه دارند. هر باشگاه و مربی که فرصت و میدان تجربه اندوزی را برای بازیکنان جوان فراهم می نماید، باید بعد از آنکه این جوانان به تجربه کافی رسیدند از عملکرد و بازی خوب آنان بهره مند گردد. وقتی مربیان و باشگاه ها به بازیکنان فرصت کسب تجربه را می دهند، سزاوار نیست که آنان بعد از یک سال و پیشرفت و شناخته شدن و روبرو شدن با پیشنهادهای خوب از سوی سایر باشگاه ها، تیم و باشگاه قبلی را که این بستر را برای آنان فراهم نموده، ترک و به تیم دیگری عزیمت نمایند. در این صورت باشگاه و مربی که روی این بازیکنان سرمایه گزاری نموده، متضرر می گردد و حتی ممکن است دیگر رغبت و انگیزه ای برای میدان دادن به جوانان نداشته باشند و این مهم و وظیفه حرفه ای را ترک کند.

با آنالیز این دو حالت باید حد وسطی در نظر گرفته می شد تا باشگاه و بازیکن هر دو منتفع شوند. این منطقی است که بازیکن زیر 25 سال قرارداد دو ساله داشته باشد و نتیجه زحمت باشگاه ها و مربیان جوان گرا نیز دیده گردد.

خبرنگاران: در خصوص شرایط مالی بازیکنان چه تصمیماتی گرفته شده است؟

در آیین نامه جدید کار خوب دیگری که در خصوص قراردادهای دو و سه ساله اجرا شده مربوط به شرایط مالی بازیکنان است که طی آن تکلیف مالی بازیکنان برای فصل های بعدی تعیین شده و افزایش حقوق حداقل 30 درصدی برای بازیکنان در نظر گرفته شده است. پیش از این وقتی شرایط مالی تعیین نبود قراردادها ابزاری برای فشار به بازیکنان در دست باشگاه ها بودند.

خبرنگاران: از این بابت نگرانی وجود ندارد که باشگاه ها این آیین نامه را به درستی اجرا ننمایند؟

بدیهی است که اجرای این آیین نامه یک الزام است. وقتی ماده قانونی است باید رعایت گردد. همچنین این آیین نامه کاملاً منصفانه است و دلیلی وجود ندارد که قوانین منطقی و عادلانه رعایت نگردد. اگر شرایط مالی را در نظر بگیریم مطمئناً رشد تورم از این درصدی که پیش بینی شده بیشتر است.

یک مثال عرض می کنم . در سال 94 فرایند خوبی را در رشد مالی بازیکنان داشتیم و سقف بیشترین قرارداد 200 میلیون تومان بود و بقیه حدود 180 میلیون تومان و پایین ترین قرارداد برای ملی پوشان 150 میلیون تومان بود. در آن موقع پراید 20 میلیون تومان بود.

الان بعد از یک دوره طولانی رکود دوباره به سال 94 برگشتیم و مبلغ قراردادها به همان حد رسیده است، ولی تورم و قیمت پراید نسبت به پنج سال پیش اصلاً قابل قیاس نیست. پس این افزایش 30 درصدی برای بازیکنان یک رشد حداقلی و منطقی است.

ما بازیکنان جوانی داریم که دومین سال حضورشان در لیگ را تجربه کردند و قرارداد آنها در فصل گذشته بین 40 تا 80 میلیون تومان بود، ولی سال جاری بیشتر همین جوانان با مبلغی نزدیک به دو برابر فصل گذشته با تیم های خوبی که مدعی کسب سکو هستند، قرارداد بستند. پس نتیجه می گیریم باشگاه های ریشه دار، مربیان باتجربه و ارزشمند در خصوص بازیکنان انصاف را رعایت می نمایند. این اعداد براساس استدلال و منطق تنظیم شده است.

خبرنگاران: در خصوص نحوه پرداخت باشگاه ها نیز در آیین نامه موادی اضافه و اصلاح شده است؟

طبق ماده 113 بند پنج اگر باشگاهی تا نیم فصل 51% از کل قرارداد آن فصل را به بازیکن پرداخت نکند با ارائه مستندات و تأیید فدراسیون هندبال بازیکن آزاد محسوب خواهد شد. ماده 113 بند شش نیز به این مورد اشاره می نماید که همه مبلغ قرارداد بازیکنان باید تا دو ماه قبل از آغاز لیگ فصل جدید توسط باشگاه تسویه گردد.

همچنین مبلغ قرارداد بازیکنان تیم ملی که در آخرین سال منتهی به ثبت قرارداد عضو تیم ملی بزرگسالان بوده اند و در مسابقات قهرمانی آسیا, انتخابی المپیک و ... حضور داشتند، حداقل 130 میلیون تومان است.

همیشه تعهدات بین باشگاه، سرمایه گذار، بازیکنان و مربیان دو جانبه است. این اصلاً منصفانه نیست که باشگاه ها با بازیکنان و مربیان قرارداد ببندند و بعد به راحتی بگویند بودجه یا اسپانسر نداریم و نمی توانیم پولی پرداخت کنیم و به تعهدات موجود در قرارداد عمل کنیم.

توجه داشته باشیم امرار معاش و گذران زندگی بازیکنان و مربیان و کادر فنی از همین راه است و زندگی خانوادگی آنان تحت تأثیر همین قراردادهاست و نباید به راحتی دستخوش بودن و نبودن، داشتن و نداشتن و تصمیم های نادرست گردد. این پیش بینی توسط فدراسیون صورت گرفته است که بازیکنان و مربیان در قراردادها متضرر نشوند.

بارها شاهد بوده ایم باشگاه یا اسپانسری با یارگیری بازیکنان شاخص در ابتدای فصل مدعی کسب سکو بوده و همه حساب ویژه ای را برایش باز نموده اند و حتی توفیق رسانه ای شدن را نیز به دست آورده، اما به دلیل عدم انجام تعهدات مالی، زندگی تیمی و جو روانی بازیکنان به هم ریخته و صندلی این تیم در انتها فصل بهتر از پنجم، هفتم و یا دهم نبوده است.

بازیکنان و کادر فنی در ابتدای فصل روی قراردادشان حساب می نمایند و برای امرار و معاش، ازدواج، پرداخت اقساط وام و گذران زندگی برنامه ریزی می نمایند، اما با عدم پرداخت از سوی باشگاه ها همه اینها تحت تأثیر قرار می گیرد.

ما گاهی دل مان به درد می آید وقتی می بینیم در مجموعه های ورزشی که در رشته های مختلف تیم داری می نمایند، 30 درصد قرارداد یک فوتبالیست معادل 30 درصد بودجه یک تیم هندبال است، اما هنگام پرداخت، قرارداد مالی فوتبالیست که شاید در حساب بانکی خود پول هم داشته باشد، پرداخت می گردد، اما به بازیکنانی که کاملاً در مضیقه و سختی هستند، پولی داده نمی گردد.

خبرنگاران: برای حل این مشکل چه راهکاری اندیشیده شده است؟

با استناد به تبصره های موجود در آیین نامه جدید، بازیکنان در صورتی که 51 درصد قرارداد خود را تا نیم فصل دریافت ننمایند، با مراجعه به فدراسیون و تصمیم کمیته انضباطی می توانند بازیکن آزاد باشند و در نیم فصل بعد به تیم دیگری بفرایند تا ان شاءالله از کار فروبسته آنان گره باز گردد. اینها پیش بینی های خوبی است که مورد رضایت اهالی هندبال است.

خبرنگاران: ماده 90 آیین نامه مربوط به عدم حضور تیم ها در مسابقات است. این ماده تا چه حد از تکرار اتفاقات گذشته جلوگیری می نماید؟

در گذشته شاهد بودیم که بعضی باشگاه ها وقتی به بازی هفتگی در خانه حریف می رسیدند و می دیدند شانس پیروزی ندارند و باید برای ایاب و ذهاب هزینه ای را نیز باید پرداخت نمایند، در مسابقه حضور پیدا نمی کردند و فقط برای آنها یک باخت ثبت می شد و اگر این کار برای بار دوم تکرار می شد از جدول مسابقات حذف می شدند.

متأسفانه این موضوع در لیگ باب شده بود و بعضی باشگاه ها و تیم ها تصور می کردند یک فرصت دارند تا بدون دردسر در یک بازی غیبت نمایند و به ظاهر بهره مند هم باشند. در این شرایط این تیم یک هفته به خود فرصت می داد تا بهره ای ببرد در حالی که تماشاگران، تیم حریف و اسپانسرها منتظر بازی بودند و برای آن برنامه ریزی و تمرین نموده بودند.

این به یک اپیدمی تبدیل شده بود که در ماده 90 مقرر شده به تشخیص کمیته انضباطی تیم خاطی همان مرتبه اول از لیگ حذف گردد، اما اگر دلایل و مستندات قانع نماینده ای را به کمیته انضباطی ارائه دهد در جدول بماند، ولی یک امتیاز مضاف بر امتیاز باخت از آنان کسر خواهد شد که زیان قابل توجهی است.

خبرنگاران: ماده 39 به این موضوع اشاره نموده است که اگر تیمی بیشتر از دو بازیکن آن در اردو یا مسابقات به همراه تیم ملی باشند، مسابقات آن تیم در زمان حضور بازیکنان در اردو به تعویق خواهد افتاد. این ماده را چگونه ارزیابی می کنید؟

موضوع برگزاری و یا عدم برگزاری مسابقات تیم هایی که بازیکن در تیم ملی دارند محل ابهام بود، ولی با تعیین شدن این بند، شرایط کاملاً تعیین است و محلی برای تردید و تعلل وجود ندارد.

خبرنگاران: حضور بازیکنان خارجی در لیگ برتر چگونه خواهد بود؟

ماده 64 آیین نامه مربوط به بازیکنان خارجی است. ما در سال های اخیر به ندرت بازیکن خارجی در لیگ داشتیم که کیفیت بازی مطلوب و حضور مفید و مؤثری را برای تیمش و لیگ برتر را رقم زده باشد. همین طور یک الگوی خوبی از نظر فنی و تکنیکی برای بازیکنان جوان نبودند. شرط حضور و تجربه بازی در لیگ برتر کشور خودشان و محدودیت سنی 35 سال برای بازیکنان خارجی یاری می نماید تا این شانس را داشته باشیم که شاهد حضور بازیکنان خارجی باکیفیت بهتر باشیم تا حضور آنها تأثیرگذاری مثبتی بر رقابت ها و لیگ برتر داشته باشد.

خبرنگاران: آیا موضوع دوپینگ نیز در آیین نامه اصلاح شده است؟

ماده 111 نیز به بحث دوپینگ پرداخته است. دوپینگ پدیده ای است که اغلب بازیکنان به دلیل عدم اطلاع و آگاهی از قوانین وضع شده در خصوص مکمل ها و مواد نیروزای غیرمجاز دچار آن می شوند. اگر مربیان و کادر اجرایی آگاهی و اشراف بیشتری در این مقوله داشته باشند، می توانند از بازیکنان در مقابل پدیده دوپینگ مراقبت بهتر و بیشتری داشته باشند. اما معمولاً مربیان در باشگاه ها نظارت خاصی در این خصوص ندارند و در این حوزه ورود نمی نمایند. الزام به گذراندن دوره دانش افزایی در خصوص دوپینگ توسط کادر فنی باعث خواهد شد تا مربیان و دیگر مسئولان تیم اهمیت بیشتری را برای مبارزه با دوپینگ و مراقبت از بازیکنان تیم داشته باشند.

خبرنگاران: فدراسیون هندبال در خصوص لژیونرها شیوه نامه جدیدی تنظیم نموده است. نظرات مختلفی در خصوص این شیوه نامه وجود دارد. شما تا چه حد این شیوه نامه را قبول دارید؟

فدراسیون و تیم ملی ما همیشه درباره حضور لژیونرهای هندبال در اردوهای تمرینی، مسابقات تدارکاتی و آسیایی با مشکل روبرو بوده اند و بدیهی است که باید کوشش گردد تا ضمن رفع کردن مسائل موجود از بیشتر شدن مسائل توسط بازیکنانی که به جمع لژیونرها اضافه می شوند، جلوگیری بعمل آید.

پس از یک دوره خلاء بازیکن در هندبال، یک اتفاق خوب در حال رخ دادن است و تعدادی بازیکن جوان و بااستعداد داریم که در دو سال اخیر به لیگ تزریق شدند. آنها آرام آرام دارند به عملکرد خوبی می رسند و در دو سال آینده اوج خواهند گرفت. در فصل جدید تقریباً 80 درصد آنها جذب چهار تیمی شدند که برای رسیدن به سکو می جنگند.

به این بازیکنان جوان عزیز و ارزشمند که من به بیشتر آنها ارادت دارم، چون با آنها زندگی و تمرین نموده ام، می گویم که متأسفانه بدون آنکه در نظر داشته باشند به چه قیمتی، سودای لژیونر شدن دارند.

همه سازمان ها به دنبال توسعه و پیشرفت هستند اما توسعه در سایه توجه به منافع همه میسر می گردد. لذا سازمان ها قوانینی تصویب می نمایند که برای همه سود آور باشد.

در چند دوره مسابقات اخیر مانند بازی های آسیایی، انتخابی المپیک و قهرمانی آسیا به واسطه عدم حضور لژیونرها در اردوها، مسابقات تدارکاتی و مسابقات رسمی و گاه حتی عدم آمادگی جسمانی و فنی آنان متضرر شده ایم، چون این بازیکنان ارزشمند ما در هنگام عقد قرارداد با باشگاه های خارجی موارد مربوط به حضور در اردوها و مسابقات ملی را دانسته یا ندانسته در نظر نگرفته اند و یا لحاظ نکردند. گاهی بازیکنان لژیونر ما با تیم هایی قرارداد می بندند که سطح کیفی آنان به اندازه ای نیست که این سرمایه های ارزشمند هندبال ما در آن تیم حفظ و نگهداری شوند و بتوانند پیشرفت یا حداقل در حد مطلوب شرایط آمادگی جسمانی و فنی خود را حفظ نمایند.

خبرنگاران: اما شاید خود بازیکنان خلاف این نظر را داشته باشند؟

شاید بازیکنان جوان و ارزشمند ما حس می نمایند که این قوانین دست و پای آنها را بسته و در راستا پیشرفت آنان سنگ اندازی شده، اما باید منطقی، منصفانه تر و عمیق تر به موضوع نگاه نمایند.

بازیکنان عزیز و نازنین، شما محصول زحمت های 10 ، 12 سال اخیر مربیان، هیئت های استانی، باشگاه ها، آموزش و پرورش و فدراسیون هستید و البته کوشش و تحمل بسیار خودتان و حمایت های خانواده های بزرگوارتان. نمی گویم در طول این راستا تا به اینجا همه چیز عالی بوده و شما تحت شرایط بسیار خوب و اصولی و استاندارد تمرین و آموزش دیدید و به این مرحله و منزلت رسیدید، اما می دانید و منکر نیستید و تا این اندازه انصاف دارید که حداقل زحمت هایی که مربیان، باشگاه ها و هیئت های هندبال برای شما داشته اند را نادیده نگیرید و به این زودی و راحتی از قلم نیاندازید. حتماً در خاطرات شما مربیانی هستند که به شما یاری کردند و حتی گاه با نداری و جیب خالی خود باز هم شرایط تمرین و حضور شما را در میادین مختلف، مسابقات و اردوها فراهم کردند.

تمام زحمت هایی که برای شما صورت گرفته بی مزد یا کم مزد و البته بی منت بوده و هست. ما برای شما احترام قائلیم و دوست تان داریم و شما نیز دینی بر گردن دارید که انصاف است، ادا کنید.

اینکه فقط بخواهید به یک کشور دیگر بروید تا لژیونر شوید حتی اگر سطح هندبال آنجا پایین باشد، درست نیست. شما نباید بدون سنجیدن اینکه آیا بستری برای حفظ، نگهداری و پیشرفت شما که سرمایه های ارزشمند ما هستید، وجود دارد و اینکه آیا شرایط مالی مناسبی برای تان هست لژیونر شوید و باید از خودتان بپرسید این آیا لژیونر شدن به هر قیمتی، آرزوست یا هدف یا سراب؟

خدا را شکر در این فصل بیشتر بازیکنان جوان و بااستعداد ما قراردادهای خوبی دارند. اینکه آنان بفرایند و در کشوری دیگر قراردادی امضا نمایند و بعداً تعیین گردد موضوع حضور آنان در مسابقات ملی در این قرارداد لحاظ نشده است، اصلاً مطلوب و منصفانه نیست.

تجربه های تلخ گذشته، یادآور این است که راستا لژیونر شدن در هندبال برای بعضی سوداست که اغلب باعث زیان جامعه هندبال شده است. پس همه باید مراقب سرمایه های جوان و ارزشمند هندبال کشور باشیم و آنان را به گونه ای هدایت و هدایت کنیم تا همیشه و همیشه در راستا رشد و پیشرفت روزافزون قرار گیرند و برای خانواده هندبال افتخارآفرین باشند و کام همه را شیرین نمایند. برای همه بازیکنان عزیز و ارزشمندمان موفقیت روزافزون، دلشادی و سلامتی بیش از پیش را آرزومندم.