روزشمار: 14 تیر؛ افتتاح اولین خط اتوبوسرانی شرکت واحد در تهران - اخذ ویزا

اولین اتوبوس های مونتاژ شده از طریق ایران در سال 1290 شمسی در تهران شروع به کار کرد و پس از آنکه مسائلی در راستای خدمت رسانی به مردم پیش آمد سازماندهی و افزایش ناوگان بعد از تصویب از طریق شرکت واحد شروع شد.

در قرن نوزدهم ایران با توجه به چاه های نفت کشف شده مورد علاقه زیاد روس ها و اروپائی ها قرار گرفت و هر کدام با روش های گوناگون در ایران در پی اهداف اقتصادی خود بودند.

این روش ها گاه نیز به صورت بررسی سرمایه گذاری آزاد انجام می گرفت. صنعت حمل و نقل نیز جزو سرمایه گذاری آزاد محسوب می شد که با توجه به نوبودن صنعت باید در کشور مورد بررسی قرار می گرفت.

بر این اساس اولین اتوبوس از طریق یک تاجر بلژیکی در شهر رشت که با توجه به موقعیت اقتصادی و تعداد جمعیت دارای توجیه اقتصادی برآورد شد، به کار گرفته شد.

امّا به مرور زمان و با توجه به اندازه کرایه، سودآوری و زیرساخت های حمل و نقل، توجیه اقتصادی آن رد شد. به همین دلیل اتوبوس به کارگرفته شده به یکی از تجّار ایرانی به نام (معین التجّار) فروخته شد. امّا از آن جایی که اتوبوس های شاغل با توجه به مسافت طی شده از اروپا تا مقصد به کارگیری در ایران، بعد مسافت و زمان حمل، مستهلک بود و هزینه حمل و نقل بالایی را می طلبید، این مسائل باعث پایه گذاری صنعت اتومبیل سازی در ایران شد.

بر این اساس صنایع مونتاژ خودرو برای اولین بار در شهرهای تبریز، رشت و تهران شروع به فعالیت کرد. این کارخانجات اغلب با مونتاژ قطعات خودرو و ساخت بعضی از قطعات بدنه تاسیس شد و به مرور زمان دولت ایران به ایجاد صنایع جانبی و زیرساخت ها پرداخت. اولین اتوبوس های مونتاژ شده در سال 1290 شمسی در تهران شروع به کار کرد در آن زمان جابه جایی مسافر اکثراً از طریق درشکه، که حدود 500 دستگاه بود انجام می گرفت و حدود 5 درصد جابه جایی مسافر از طریق اتوبوس ها انجام می گرفت.

در سال 1298 و در زمان صدارت وثوق الدوله و با توجه به افزایش نارضایتی مردم از نحوه جابه جایی مسافر، دولتمردان بر آن شدند تا با ایجاد یک اداره به سازماندهی و نظم بخشیدن به حمل و نقل شهری بپردازند. بعد از مدتی بحث و تفحص این اداره در بلدیه (شهرداری) پایه گذاری شد. شهرداری موظف شد قوانینی ایجاد کند تا تسهیلات لازم را برای مسافران ایجاد کند. این قوانین شامل اندازه کرایه، زمان کار ناوگان، تثبیت خطوط و آئین نامه انضباطی بود. در اولین گام، شهرداری کلیه اتوبوس ها را موظف به دریافت پلاک شناسایی خودرو کرد و در زمان کریم آقابوذرجمهری جهت کنترل خطوط، هر خط دارای ناظمی شد تا بر رعایت ناوگان خطوط نظارت کند.

در شهریور سال 1320 تعداد 100 دستگاه اتوبوس در تهران کار می کرد که حدود 90 دستگاه آن بنز بود. در سال 1330، اتوبوس های زایس روسی وارد ایران شد و در سال 1331 دولت آقای سهیلی اجازه فعالیت شرکت های خصوصی حمل و نقل را صادر کرد.

با افزایش تقاضای مسافر جهت جابه جایی با سرویس های عمومی خصوصاً اتوبوس ها و محدودیت در افزایش تعداد اتوبوس، بالانس ناوگان و حجم مسافر تا حد زیادی ناموزون شد و این امر باعث شد که اتوبوس ها ساعت های زیادی در خطوط مشغول به کار باشند و رانندگان نسبت به سرویس های عمومی و فنی اتوبوس ها کم توجه شوند.

این کم توجهی به جایی رسید که در صورتی که مسافران به رانندگان اعتراض می کردند با کم توجهی یا اهانت رانندگان روبروی می شدند این موضوع به مرور زمان باعث نارضایتی شهروندان شد به حدی که شهروندان دولتمردان را جهت رسیدگی به موضوع تحت فشار قرار دادند.

بالاخره در سال 1331 جهت ساماندهی شرایط ناوگان اتوبوسرانی، قانون تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی با سرمایه 300 میلیون ریال مصوب شد.

سازماندهی و افزایش ناوگان بعد از تصویب از طریق شرکت واحد شروع شد بعد از مدتی اتوبوس های قدیمی از سطح شهر جمع آوری و جایگزین آن اتوبوس های نو و هم شکل شد. اولین خط اتوبوسرانی تهران در 14 تیر ماه سال 1335 با 80 دستگاه اتوبوس در راستا بازار تا میدان امام حسین (ع) در حضور نمایندگان مجلس شورای ملّی وقت و تعداد از وزرا افتتاح شد تا مهرماه، سه خط دیگر نیز در سطح شهر شروع به کار کرد و سال اوّل فعالیت شرکت واحد با تعداد 173 اتوبوس و 5 خط به سرانجام رسید.

در سال 1348 اولین اتوبوس دوطبقه در ایران مونتاژ شد و به ناوگان عمومی پیوست. در کنار تولیدات ایران ناسیونال به مرور زمان کارخانجات دیگری نسبت به مونتاژ اتوبوس اقدام نموده و تعداد تولید سالیانه را افزایش دادند. اما از دیدگاه دیگر افزایش اتوبوس در ناوگان حمل و نقل عمومی نیازمند سازماندهی، سرویس های فنی، افزایش نیروی کارتخصصی، ایجاد فضاهای لازم و .... بود که حجم این سازمان را به مرور زمان بزرگ کرد.

در همین روز:

• دو قطار باری در شازند اراک تصادف کردند. (1355 شمسی)
• ثبت مجموعه تاریخی تخت سلیمان در فهرست آثار فرهنگی میراث جهانی یونسکو (1382 شمسی)
• روز استقلال ایالات متحده آمریکا (1776 میلادی)
• وقوع زلزله مهیب در استان کانسو چین و مرگ دویست هزار نفر (1920 میلادی)
• فضاپیمای برخورد ژرف به طور موفقیت آمیز با هسته دنباله دار برخورد کرد و اجزای آن از طریق تلسکوپ های زیادی مانند تلسکوپ فضایی هابل رصد شد. (2005 میلادی)
• تندیس آزادی پس از هشت سال نگرانی های امنیتی در پی حادثه 11 سپتامبر بازگشایی شد. (2009 میلادی)
• روز قلم
• روز ملی تونگا