وی تیوبر چیست؟ با بزرگترین پدیده گیمینگ 2020 آشنا شوید - اخذ ویزا

امکان ندارد سال جاری به یوتیوب سر زده و این پلتفرم حداقل چند بار برای پیشنهاد محتوای وی تیوبرها به شما کوشش ننموده باشد. در واقع فقط کافی است تا یک بار روی این ویدیوها کلیک و چند دقیقه ای از آن را تماشا کنید و تا از این پس، تمام و کمال پیشنهادهای یوتیوب شما به همین محتوای وی تیوبرها محدود شود. با اینکه وی تیوبرها می توانند انواع مختلفی از استریمرهای مجازی را شامل شوند، منظور ما از این لغت، معینا موج جدیدی از این استریمرهاست که پا به یوتیوب گذاشته اند؛ موج جدیدی از استریمرها که با ظاهر دخترک های انیمه ای به بازی کردن مشغول می شوند و با شخصیت های مختلف و عجیب خود کاری نموده اند تا در کمتر از یک سال، بیشترین درآمدهای حاصل از یوتیوب به آن ها اختصاص پیدا کند.

کشف آواتارهای انیمه ای در یوتیوب به هیچ وجه موضوعی جدید نیست؛ شرکت های ژاپنی مختلف بارها کوشش نموده اند تا افراد را با آواتارهای انیمه ای به سمت محصولات خود جذب نمایند، اما پدیده جدید وی تیوبرها از زمین تا آسمان با آنچه پیش از این دیده بودیم فرق دارد. این جنبش کاملا سازمان یافته و با پشتیبانی شرکت های مختلف و متعددی انجام می شود و در حال حاضر، بخش عظیمی از استریمرها را به خود اختصاص داده است.

استریم بازی و آواتارهای مجازی

احتمالا لازم نیست درباره استریم یا پخش زنده بازی صحبت کنیم، ولی قبل از ورود به مقوله وی تیوبرها، یادآوری کوتاهی از این شغل می کنیم. تماشای بازی کردن افراد، مخصوصا اگر آن ها مهارت بالایی در بازی کردن یا شخصیت جذابی داشته باشند، موضوعی بسیار جذاب است؛ طوری که در چند سال گذشته با ظهور پلتفرم ها و افراد مختلفی در حوزه استریم بازی روبرو شده ایم. افراد بازی کردن خود را به صورت زنده پخش می نمایند و معمولا تصویری از خود هم به گوشه صفحه اضافه می نمایند.

استریمرها در این میان با بیننده ها و مخاطبان خود ارتباط برقرار می نمایند و با توجه به تعداد بینندگانی که دارد، مبلغی از پلتفرمی که روی آن در حال پخش هستند، دریافت می نمایند. با این حال، بسیاری از بیننده ها هم خودشان یاری های اقتصادی مختلفی، چه کم و چه زیاد، برای استریمرهای مورد علاقه خود ارسال می نمایند. استریم بازی به عنوان یک شغل، به هیچ وجه کار ساده ای نیست و استریمرها معمولا مجبورند روزانه یا طبق برنامه ای معین، حداقل چند ساعت در یک پخش زنده با مخاطب خود ارتباط برقرار نمایند و در غیر این صورت بیننده ها یا فالوئرهای خود را از دست می دهند. نینجا، معروف ترین و عظیمترین استریمر جهان، چند وقت پیش طی مصاحبه ای گفته بود که اگر یک روز استریم نکند، حدود 40 هزار فالوئر از دست می دهد.

محبوبیت بالای استریمرها کاری نموده است تا شرکت های بازی سازی بخواهند به یاری آن ها، با مشتریان خود ارتباط برقرار نمایند. معمولا استریمرهای معروف در ازای دریافت مبلغی از شرکت های بازی سازی و طی قراردادی، زمانی معین شده را به انجام یک بازی اختصاص می دهند.

استریم بازی با اینکه به شکل گسترده از سوی خود استریمرها انجام می شود و آن ها بیشتر نقش فراوری نماینده های محتوا را ایفا می نمایند، اما استریمرهای عظیم بعضا به آژانس های مدیریت استریمرها می پیوندند. این آژانس ها بحث فنی پخش را مدیریت می نمایند، برنامه زمانی و بازی ها را انتخاب می نمایند، با اسپانسرها وارد مذاکره می شوند و به طور کلی مدیریت استریم یک فرد را به عنوان کارفرما به دست می گیرند. قراردادهای مختلفی هم بین استریمرها و آژانس ها وضع می شود. بعضی از شرکت ها درصدی از رقم قراردادها و مبالغ دریافتی از بیننده ها را دریافت می نمایند، بعضی دیگر به استریمرها حقوق ثابت می دهند و در صورت دریافت یاری یا حق اشتراک بیشتر از بیننده ها، درصدی از آن را به استریمر می دهند. از طرف دیگر هم بعضی استریمرها که فکرشان بسیار خوب کار می نموده، مثل دکتر دیسریسپکت، خودشان شرکت می زنند و در کنار جذب افراد مختلفی برای ساخت تبلیغات و مدیریت محتوا، چند وکیل مختلف می گیرند تا کارهای حقوقی برنامه ها را انجام دهد و حتی اسم و ظاهر خود را به صورت رسمی ثبت می نمایند.

بحث استریم بازی آن قدر عظیم و مهم شده که شرکت های مختلفی یکی پس از دیگری، پلتفرم مختص خودشان را راه اندازی می نمایند تا سهمی از این بازار را در اختیار داشته باشند. مایکروسافت اخیرا سرویسی بسیار عظیم راه انداخته و استریمرهای عظیم را با ارقامی چند ده میلیون دلاری، به پلتفرم خود جذب نموده بود. از طرف دیگر فیس بوک به تازگی بسیار جدی به این حوزه ورود نموده و احساس می نماید توانایی رقابت با عظیمترین پلتفرم ها را دارد. با این حال، عظیمترین پلتفرم های استریم بازی توییچ و یوتیوب هستند.

وی تیوبر هم کوتاه شده عبارت ویرچوال یوتیوبر (Virtual YouTuber) یا همان یوتیوبر مجازی است. این یوتیوبرهای مجازی، نه با ظاهر اصلی خود، بلکه به صورت یک آواتار یا آدمک ساختگی، خود را به مخاطب نشان می دهند. استفاده از آواتارها برای ارایه محتوا، اصلا موضوعی جدید نیست. با این حال، وی تیوبرها توانسته اند نه به عنوان یک آواتار انیمه ای، بلکه به عنوان یک شخصیت معرفی شوند. محتوای ارایه شده آن ها هم تبلیغات نیست، بلکه پربیننده ترین نوع فعلی محتوای زنده، یعنی استریم بازی است.

از آدمک های مجازی تا دخترک های انیمه ای

اینکه فراوری نماینده های محتوا در یوتیوب یا دیگر پلتفرم ها، از یک آواتار برای نمایش خود استفاده نمایند، به چند سال پیش باز می شود. البته که تکنولوژی وی تیوبرهای امروزی بسیار پیشرفت تر و جدیدتر از آواتارهای قدیمی است. پیش از این، برای حرکت دادن یک آواتار، ضمن ساخت و طراحی یک مدل سه بعدی و قرار دادن صحیح استخوان ها و انیمیشن ها، احتیاجمند ابزار موشن کپچر بودیم؛ یعنی احتیاج داشتیم تا در یک استودیوی ضبط موشن کپچر، با پوشیدن لباس مخصوص، انیمیشن ها را ضبط کنیم و آن ها را به شخصیت مجازی خود انتقال دهیم. از طرف دیگر، این شخصیت ها را باید در یک نرم افزار سه بعدی و محیطی جداگانه قرار می دادیم، انیمیشن ها را روی آن ها اعمال می کردیم، بعضا انیمیشن صورت را درست می کردیم و نهایتا روزها پای رندر آن می نشستیم. خروجی نهایی یک ویدیوی چند دقیقه ای بود که نهایتا در یوتیوب آپلود می کردیم.

تعدادی از یوتیوبرها سال ها پیش دست به انجام این کار زدند و تمام این مراحل را برای ساخت ویدیو دنبال کردند. اولین یوتیوبر مجازی آمی یاماتو بود که در سال 2011 با شخصیتی سه بعدی به همین نام، روی یوتیوب سر و کله اش پیدا شد. این یوتیوبر انگلیسی، مثل دیگر یوتیوبرها به صحبت از موضوع های مختلف و در واقع ساخت وبلاگ ویدیویی مشغول بود.

آنچه ما در ذهن داریم و وی تیوبرها، از زمین تا آسمان با آمی یاماتو و مدل سه بعدی باکیفیتش فرق می نماید. وی تیوبرهای امروزی دخترک های انیمه ای هستند که ساخت شان نه وابسته به تکنولوژی های پیچیده، بلکه تنها احتیاجمند داشتن یک وبکم و استفاده از نرم افزارهای جدید است. وی تیوبرها از یک مدل سه بعدی متشکل از چند عنصر دو بعدی مختلف استفاده می نمایند تا هر چه بیشتر شبیه به شخصیت های دو بعدی انیمه ها شوند. ظهور این نوع شخصیت های مجازی را به کیزونا آی نسبت می دهیم که برای اولین بار در سال 2016 به یوتیوب آمد.

کیزونا آی، یک شخصیت انیمه ای است که توسط شرکتی ژاپنی، برای ارتباط برقرار کردن با هواداران و در واقع به عنوان یک آیدل (idol) ژاپنی ساخته شده بود. ویدیوهای این شخصیت از پیش ضبط و ادیت و روی یک کانال یوتیوبی که مختص خود او ساخته شده بود، قرار داده می شدند. کیزونا آی کاملا به عنوان یک شخصیت واقعی مطرح می شد. برای او یک پس زمینه داستانی طراحی شده بود؛ داستانی که می گفت کیزونا یک هوش مصنوعی است که اختیار پیدا نموده. کسی بازیگری که کیزونا را کنترل و جای او صحبت می کرد را نمی شناخت. این شخصیت کاملا با این هدف طراحی شده بود تا مخاطبان کیزونا را یک فرد واقعی ببینند و با او ارتباط احساسی برقرار نمایند. وی تیوبرهای امروزی تمام کوشش خود را نموده اند تا نکاتی که کیزونه رعایت می کرد را حفظ نمایند و ادامه دهند.

رابطه ای که هواداران با کیزونا برقرار نموده بودند آن قدر عمیق بود که وقتی شرکت سازنده این شخصیت بازیگر او را عوض کرد، چون ظاهرا با بازیگر اصلی اش به مشکل برخورده بودند، سر و صدای هواداران بلند شد. البته شخصیت کیزونا آی هنوز هم در یوتیوب حضور دارد و محتوای مختلفی فراوری می نماید. کیزونا در واقع با حدود 4 میلیون مشترک در یوتیوب، محبوب ترین وی تیوبر حال حاضر محسوب می شود.

پس از کیزونا آی، دو شرکت دیگر به نام های هولولایو (Hololive) و نیجی سانجی (Ninjsanji) به عنوان عظیمترین آژانس های مدیریت وی تیوبرها به عنوان استریمر ظهور کردند. این دو شرکت روی هم رفته بیش از صد استریمر مختلف را کنترل می نمایند. این استریمرها هر کدام ظاهر انیمه ای خاص خود را دارند و این طور که به نظر می رسد، شخصیت های انیمه ای متعلق به خود استریمر هستند تا شرکت ها. برخلاف کیزونا، شرکت های هولولایو و نیجی سانجی وقتی یک استریمر دیگر نمی خواهد به این کار ادامه دهد، هر قدر هم که شخصیتش معروف باشد، کاملا او را کنار می گذارند. این دو شرکت متوجه شده اند که شخصیت های انیمه ای کاملا وابسته به بازیگرانشان هستند و توسط آن ها شکل گرفته اند و نمی توان بازیگر یک شخصیت انیمه ای را تغییر داد.

خیزش وی تیوبرها

وی تیوبرها که یکی دو سالی بود توسط دو شرکت هولولایو و نیجی سانجی به یوتیوب راه پیدا نموده بودند، در 2020 اوج دریافتد. این دخترک های انیمه ای به زبان ژاپنی و معینا برای مخاطبی ژاپنی طراحی شده بودند؛ طوری که برنامه ها کاملا به زبان ژاپنی هستند. در طول سال گذشته، کانال های یوتیوبی مختلف آغاز به ترجمه کلیپ های بانمک از استریم های این وی تیوبرها کردند و به لطف این کلیپ ها، پای وی تیوبرها به یوتیوب دیگر زبان ها هم باز شد.

کار به جایی رسیده بود که اواسط سال 2020 از آمار بسیار عظیم درآمدزایی وی تیوبرها در یوتیوب شنیدیم. افرادی که حتی ژاپنی نمی دانند، ساعت ها استریم های زنده این وی تیوبرهای ژاپنی را تماشا و حتی به آن ها یاری اقتصادی می نمایند. از بین 10 کانال پردرآمد یوتیوبی 2020 از دیدگاه یاری های اقتصادی (نه از نظر درآمد کل)، هشت کانال مختص به وی تیوبرها بودند. از این هشت وی تیوبر، پنج وی تیوبر تحت نظر آژانس هولولایو کار می نمایند. دو وی تیوبر معروف به نام های اوروها روشیا و کیریو کوکو حدودا در شش ماه فقط از یاری های اقتصادی داخل چت زنده یوتیوب، بیش از یک میلیون دلار درآمد داشتند.

البته یوتیوب از هر یاری اقتصادی که داخل چت زنده ارسال می شود، 30 درصد را به عنوان سهم خود برمی دارد. از طرف دیگر هم مطمئنا شرکت هولولایو رقمی معین را به عنوان سهم خود می داند یا شاید این شرکت تمام رقم باقی مانده را برمی دارد و سهمی از آن را به استریمر می دهد. دقیقا از جزییات قراردادهای بین استریمرها و شرکت هایی مثل هولولایو خبر نداریم، ولی می دانیم و می بینیم که این وی تیوبرها، درآمدزایی بسیار عظیمی چه برای یوتیوب، چه برای شرکت ها و احتمالا چه برای خود به همراه داشته اند.

شرکت هولولایو هم چنین با فروش آیتم های مختلف، اعم از تی شرت و مجسمه یا چیزهایی شبیه به آن، از شخصیت های ساختگی استریمرها درآمدزایی می نماید و به طور کلی، تجارتی بسیار عظیم حول آن ها شکل داده است. درآمدی که این دخترک های انیمه ای به ظاهر ساده و بانمک برای پلتفرم های مختلف داشته اند، تجارتی که آن ها به وجود آورده اند، آن قدر عظیم است که هولولایو چند ماه پیش، از ژاپن بیرون آمد و اولین وی تیوبرهای انگلیسی زبان را هم معرفی کرد تا به مخاطب جهانی و جدید این پدیده عظیم، پاسخ دهد.

شهریور ماه سال جاری شاهد معرفی زیرمجموعه جدیدی از هولولایو به نام Hololive Myth به عنوان اولین وی تیوبرهای انگلیسی زبان هولولایو بودیم؛ پنج دخترک انیمه ای در این گروه معرفی شدند و هر کدام در همان روز نخست معرفی، بیش از 150 هزار مشترک در یوتیوب برای خود جذب کردند. گار گورا، یکی از وی تیوبرهای انگلیسی زبان و از اعضای این گروه، رکورد جدیدی برای رسیدن به یک میلیون مشترک را در تاریخ یوتیوب به نام خود ثبت کرد و همین حالا هم که این مطلب را می نویسیم، در فاصله ای حدود سه ماهه، تعداد مشترکان او در حال نزدیک شدن به 2 میلیون نفر است.

حتی با در نظر دریافت این نکته که وی تیوبرها در بازه زمانی یکساله توانسته اند در صدر لیست پردرآمدترین و عظیمترین استریمرها بنشینند، تصور می کنیم این جنبش تازه آغاز شده باشد و در آینده نزدیک، حتی با گستردگی بیشتر آن ها روبرو شویم. نکته ای که باید در نظر بگیریم، استعداد بسیار بالای خود استریمرها و افرادی است که این شخصیت های انیمه ای را کنترل می نمایند. هنر این افراد در فراوری محتوا و چگونگی برقراری ارتباط با مخاطب است که افراد را ساعت ها پای برنامه آن ها می نشاند.

در پس چهره وی تیوبرها

در حال حاضر بیش از صد وی تیوبر مختلف به شکل رسمی و زیر نظر آژانس های مختلف به فعالیت مشغول هستند. این وی تیوبرها، هر کدام شخصیت متفاوتی دارند؛ طوری که جمعیتی عظیم از مخاطبان، هر کدام با سلایق و علایق خاص خود، می توانند نکته ای جذاب و درگیرنماینده بین شان پیدا نمایند. بعضی از وی تیوبرها کاملا به نقش شخصیت ساختگی خود در می آیند، صدای خود را تغییر می دهند و برای شخصیت خود رفتار و جملات مختلف می سازند. در طرف مقابل، بعضی از آن ها این شخصیت انیمه ای را فقط به عنوان یک آواتار می بینند و بسیار راحت و بی پرده از زندگی خود و اتفاقات روزمره هم صحبت می نمایند.

شرکت هولولایو با اینکه نظارت بسیاری روی محتوای ارایه شده از سوی وی تیوبرها می نماید، اما دخالتی در چگونگی ارایه محتوا از سوی استریمرها ندارد. بعضی از استریمرها ممکن است روزی چند ساعت و در قالب برنامه ای کوتاه و با نمک با مخاطب خود ارتباط برقرار نمایند، بعضی دیگر ممکن است ده ساعت بی وقفه اساسینز کرید بازی نمایند.

نکته مهم درباره این استریمرها، کوشش شان برای سرگرم نماینده بودن است. بعضی از این استریمرها با مسخره بازی محض مخاطب خود را جذب نموده اند، بعضی مهارت بسیار بالایی در بازی کردن دارند و شاید باورتان نشود، ولی تعدادی از آن ها هم فقط چون رفتاری بانمک و بچگانه، مانند بسیاری از شخصیت های انیمه ای دارند، بسیار معروف و عظیم شده اند.

اینکه چرا میلیون ها یا شاید بهتر است بگوییم صدها میلیون نفر ترجیح داده اند تا به جای یک استریمر معمولی، به تماشای بازی کردن وی تیوبرها بنشینند، سوالی است که بحثی بلند و بالا می طلبند. ولی اگر بخواهیم کوتاه به آن پاسخ دهیم، می توانیم وی تیوبرها را به شخصیت های یک انیمه یا فیلم تشبیه کنیم. شخصیت های مختلفی را در انیمه ها و بازی ها دوست داریم، شخصیت هایی که همگی توسط یک بازیگر به تصویر درآمده اند، ما هم می دانیم که همه آن ها قصه ای بیش نیستند که توسط شخصی اجرا شده اند، ولی به شدت به آن ها علاقه داریم.

قضیه وی تیوبرها هم چندان از این موضوع متفاوت نیست، اما به لطف استریم زنده و رابطه ای که آن ها مستقیما با مخاطب و بیننده برقرار می نمایند، علاقه ای که افراد به این شخصیت ها پیدا می نمایند حتی بیشتر می شود. همه می دانند این شخصیت ها واقعی نیستند و یک استریمر مشغول کنترل و صحبت از زبان آن هاست، اما با قصه پیش می فرایند و حسابی سرگرم می شوند.

معینا باید به سطح دانش بیشتر این استریمرها به علایق مخاطب خود، یعنی گیمرهایی که در اینترنت حضور دارند و استفاده صحیح آن ها از عکس ها، میم ها و جملات این جامعه اشاره کنیم. البته همانطور که گفتیم، وی تیوبرها دقیقا مثل دیگر استریمرها، شخصیت های مختلف خود را دارند و آن استریمری که به مذاق کسی خوش می آید، ممکن است برای فرد دیگری خسته نماینده باشد.

برای اینکه با انواع مختلف محتوایی که وی تیوبرها فراوری می نمایند آشنا شوید، باید خودتان سراغ تعدادی از آن ها بروید و بعضی از برنامه ها را ببینید تا به سطح بالای تنوع در آن ها پی ببرید. البته که هرگز چنین پیشنهادی را به شما نمی کنیم، چون شاید تماشای این پدیده جدید بین استریمرها در ابتدا ساده و راحت به نظر برسد، خروج از آن کار هر کسی نیست.

جنبش وی تیوبرها آن قدر عظیم و همه گیر شده که سبک کاملا جدیدی در یک صنعت که نامش را نمی بریم، با موضوع استریم های زنده انیمه ای شکل گرفته است. البته این جماعت هیچ ارتباطی با هولولایو و وی تیوبرهای آن ها ندارند و کاملا خودجوش و حتی جدا از شرکت های ژاپنی پا به این عرصه گذاشته اند. قضیه آن قدر عظیم شده است که بیشتر شبیه به فیلم های علمی-تخیلی ای می ماند که ویران شهرها را در حالی به تصور می کشند که هیچ کس از خانه خود بیرون نمی آید و همگی در پشت آواتارهایی مخفی شده اند.

نهایتا، ضمن اینکه به کوشش وی تیوبرها در ساخت محتوای متنوع و سرگرم نماینده اعتبار می دهیم، آینده ای حتی عظیمتر را برای شرکت های کنترل نماینده این استریمرها پیش بینی می کنیم. وقتی صحبت از رقم های چند صد میلیون دلاری است، می توانیم انتظار داشته باشیم تا در آینده ای نه چندان دور، شرکت های مختلفی بیرون از ژاپن به این حوزه ورود نمایند و بخواهند سهمی از بازار را به دست بگیرند. آنجاست که با رقابت عظیم استریمرهای مجازی روبرو خواهیم شد و جهان حتی از شرایط فعلی اش هم عجیب تر می شود.

منابع: Anime News Network، Polygon، YouTube