25 فیلم جاسوسی که هرگز فراموش نمی شوند - اخذ ویزا

فرض همه بر این است که در زندگی واقعی جاسوس بودن حرفه سخت و مشقت بار و طاقت فرسایی به حساب می آید. احتمالا آن طور که فیلم ها نشانمان داده اند جاسوس ها زندگی پرزرق وبرق و پرهیجان و جذابی ندارند و اوقاتشان با تلخی و اضطراب و انتظارهای کشنده می گذرد. احتمالا دلیل ساخته شدن این همه فیلم جاسوسی و علت لذت بردن ما تماشاچیان از آن ها هم همین است، اینکه تصویری تماشایی و دیدنی از جاسوس ها و زندگی و حرفه اشان نشانمان می دهند و از دیدنشان کلی کیف می کنیم.

هروقت صحبت از فیلم های جاسوسی به میان می آید، ذهن همه فوری سمت جیمز باند می رود. در اینجا هم می توانستیم کل فهرست را با فیلم های جیمز باند پر کنیم و مسئله ای هم پیش نیاید، چون تقریبا تمام فیلم های جیمز باند آثار جاسوسی ماندگاری هستند. ولی اینجوری که اصلا کیف نمی داد، چون تنوع نداشت و حوصله شما هم سر می رفت. برای همین فهرستی آماده شده مملو از جاسوس های مختلف و متنوع که هرکدام سبک و روش و ابزارآلات ویژه خودشان را برای به پایان رساندن مأموریت های خطیرشان دارند.

1. بلکککلنزمن (BlacKkKlansman)

• محصول: 2018
• کارگردان: اسپایک لی
• بازیگران: جان دیوید واشنگتن، آدام درایور، لورا هریر
• امتیاز راتن تومیتوز: 96%

این فیلم اسپایک لی که بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده ماجرای دو مرد (یکی سیاه پوست و یکی سفیدپوست) را روایت می نماید که می خواهند به درون شبکه ای از کو کلاکس کلان ها نفوذ نمایند، سازمان های نژادپرستانه افراطی که هدفشان حذف نژادهای دیگر به ویژه سیاه پوستان به هر قیمتی بود و احتمالا ماسک های معروفشان را که ملافه های سفید با جای سوراخ جلو چشمانشان بود دیده اید.

آدام درایور نقش مرد سفیدپوست ماجرا را ایفا می نماید که یهودی است و باید ریسک نفوذ به شبکه ای از نژادپرستان را به جان بخرد. جان دیوید واشنگتن هم مرد ساه پوست داستان است. همه می دانید که جان دیوید واشنگتن پسر دنزل واشنگتن بازیگر شهیر و درجه یک هالیوودی است. شاید برایتان جالب باشد بدانید ران استال ورث واقعی که جان دیوید نقش او را در فیلم ایفا می نماید، آرزو داشته که دنزل واشنگتن نقش او را در فیلمی بازی کند. ولی وقتی فهمید پسر واشنگتن نقش را گرفته به شدت شاد شد و استقبال کرد.

اسپایک لی و دنزل واشنگتن در چند فیلم با هم کار نموده بودند، ولی جان دیوید واشنگتن تا قبل از بلکککنزمن ارتباط نزدیکی با او نداشت و حتی وقتی اس ام اسی از اسپایک لی دریافت کرد که در آن از او می خواست که درباره نقشی با هم صحبت نمایند، در ابتدا باور نمی کرد خودش است، چون شماره اسپایک لی را در گوشیش نداشت.

فیلم بلکککنزمن نامزد 6 جایزه اسکار از جمله بهترین بازیگر مکمل مرد برای آدام درایور و بهترین کارگردانی برای اسپایک لی شد و در نهایت اسکار بهترین فیلم نامه اقتباسی را از آن خود کرد.

2. بلوند اتمی (Atomic Blonde)

• محصول: 2017
• کارگردان: دیوید لیچ
• بازیگران: شارلیز ترون، جیمز مکآووی، سوفیا بوتلا
• امتیاز راتن تومیتوز: 78%

دیوید لیچ از کارگردانان جان ویک (John Wick) بعد از پیروزیت های چشمگیر آن فیلم تصمیم گرفت همان حس وحال را در جهانیی نسبتا متفاوت اجرا کند. در اینجا شارلیز ترون نقش کیانو ریوزِ ماجرا را ایفا می نماید، منتهی او یک جاسوس است و نه یک آدم کش حرفه ای. اینکه برای چه کسی جاسوسی می نماید یا کجا و چرا به این اعمال دست می زند کاملا معین نیست چون فیلم پر است از پیچ و خم ها و غافلگیری ها و رو دست زدن ها . ولی فرای همه این ها، بلوند اتمی یک تریلر جاسوسی نفس گیر است که صحنه های اکشن تماشایی و دلچسبی مقابل چشمان تماشاچی ردیف می نماید.

شارلیز ترون به منظور آماده شدن برای این نقش با هشت مربی مختلف تمرین کرد تا از پس صحنه های مبارزه سخت و پرتنش فیلم بر بیاید. او همچنین با کیانو ریوز که مشغول تمرین برای قسمت دوم جان ویک بود تمریناتی انجام داد. صحنه های مبارزه بلوند اتمی به قدری جدی بود که دو تا از دندان های شارلیز ترون حین فیلم برداری شکست.

سختی های این فیلم به همینجا ختم نشد و دیگر ستاره بلوند اتمی یعنی جیمز مک آووی هم که سر فیلم گسست (Split) یک دستش را شکسته بود، مجبور شد تمام صحنه های مبارزه فیلم را با دست شکسته اش اجرا کند.

گویا شارلیز ترون برای ساخته شدن این فیلم حسابی وقت و انرژی گذاشته و 5 سال به دنبال عملیاتی شدن آن بوده. او طی مصاحبه هایی گفت که پیروزیت فیلم مد مکس: جاده خشم (Mad Max: Fury Road) به او یاری کرد تا فرآیند ساخته شدن بلوند اتمی زودتر آغاز گردد و آن را به جریان بیندازد.

3. آستین پاورز: مرد بین المللی رمز و راز (Austin Powers: International Man)

• محصول: 1997
• کارگردان: جی روچ
• بازیگران: مایک مایرز، الیزابت هارلی، رابرت وگنر
• امتیاز راتن تومیتوز: 72%

پارودی ها و هجویه های زیادی بر اساس فیلم های جیمز باند ساخته شده ولی هیچ کس تا قبل از آستین پاورز پیروز نشده بود اینچنین از پس این کار بر بیاید و کمدی های پیروزی بسازد. درست است که دنباله هایش دیگر از حد گذشتند و بامزگی و تر و تازگی اشان را از دست دادند، ولی این اولین فیلم آستین پاورز حس وحالی ویژه داشت و مخاطبان زیادی را سرذوق آورد. در کل آستین پاورز از آن دست فیلم هایی بود که اگر دنباله هایش ساخته نمی شد بهتر بود و هرچه کمتر درباره آن دنباله ها حرف بزنیم بهتر است.

مایک مایرز در ابتدا نقش دکتر اویل را به جیم کری پیشنهاد داده بود، ولی کری درگیر فیلم دروغگو دروغگو (Liar Liar) بود و نمی توانست سر این فیلم حاضر گردد. برای همین در نهایت خود مایک مایرز نقش را بازی کرد.

مایرز در مصاحبه ای گفته که شخصیت آستین پاورز را با الهام از خاطرات خانوادگیش خلق نموده. گویا پدر مایرز عاشق کمدی های انگلیسی و بازیگرانی مثل پیتر سلرز بوده و مایرز همواره دوست داشته فیلمی کمدی با همین سبک وسیاق بسازد که پدرش خوشش بیاید. در مقطعی دیگر هم یکبار با همسرش مشغول شوخی و بذله گویی بوده که برای خنداندن او لهجه انگلیسی به خودش گرفته و حسابی همسرش را خندانده. همسرش هم که از این کاراکتر او خوشش آمده بوده به او پیشنهاد داده فیلمی بر اساسش بنویسد.

4. هویت بورن (The Bourne Identity)

• محصول: 2002
• کارگردان: داگ لیمن
• بازیگران: مت دیمون، فرانکا پوتنته، برایان کاکس
• امتیاز راتن تومیتوز: 83%

سه فیلم اول بورن واقعا آثار محشر و درجه یکی هستند که از تماشای چندباره اشان سیر نمی شویم. مت دیمون نقش جیسون بورن را ایفا می نماید، یک آدم کش و جاسوس فوق العاده که دچار فراموشی شده و حالا طی سه فیلم کوشش می نماید تا قطعات پازل ذهنش را کنار هم بگذارد و تصویر کاملی از اتفاقاتی که در گذشته اش افتاد بسازد. قسمت اول فیلم از بقیه درگیرنماینده تر است و بیننده را تا دقیقه آخر هیجان زده نگه می دارد و شما را وادار می نماید تکه های مختلف معما را کنار هم بگذارید. در قسمت اول کمترین اطلاعات را درباره بورن و پروژه مخوف پشت پرده او داریم و حس وحال پرتعلیق فیلم حسابی به بیننده اش می چسبد.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید نام جیسون بورن با الهام از یک شخصیت واقعی برداشته شده؛ انسل بورن. انسل بورن واعظی در رُد آیلند بود که به عنوان اولین مورد فراموشی این چنینی در تاریخ ثبت شد. یک روز سال 1887 انسل بورن به طور کامل فراموش کرد که چه کسی است، در پنسیلوانیا زندگی جدیدی آغاز کرد و نام براون را روی خودش گذاشت و یک خواروبارفروشی باز کرد. سه ماه بعد یک روز از خواب بیدار شد و نه تنها زندگی قبلیش را کاملا به یاد آورد و فهمید که انسل بورن است، بلکه تمام مدتی را که به عنوان براون زندگی می کرد از یاد برد. لازم به گفتن نیست که چقدر از بودن در پنسیلوانیا متعجب شد.

5. معما (Charade)

• محصول: 1963
• کارگردان: استنلی دونن
• بازیگران: آدری هپبورن، کری گرنت، جرج کندی، والتر ماتائو
• امتیاز راتن تومیتوز: 94%

بعضی ها می گویند معما بهترین فیلم هیچکاکی است که خود هیچکاک آن را نساخته. با اینکه معما به شدت مدیون تریلرهای جاسوسی آلفرد هیچکاک و مؤلفه های درجه یک آن است، ولی به خوبی روی پای خودش می ایستد و به عنوان فیلمی دیدنی و مهم مطرح می گردد و ارزش های شایسته توجه خودش را دارد. کری گرنت و آدری هپبورن هردو عالی ظاهر شده اند ولی این والتر ماتائو بود که فیلم را مال خودش کرد و صحنه ها را دست گرفت.

داستان درباره زنی است که متوجه می گردد همسرش به شکلی مرموز کشته شده و حالا چهار مرد به دنبال او هستند تا اموالی که را که همسر مرحومش دزدیده به دست آورند.

معما پیچش های روایی جذاب و دلچسبی دارد و بعد از اینکه به جواب تمام سؤالات می رسید و فیلم را به پایان می رسانید، در نوبت دوم تماشا همه چیز حس وحال دیگری دارد و با دیدگاه کاملا متفاوتی داستانش را دنبال خواهید کرد.

جالب اینجاست که فیلم نامه نویسان فیلم پیتر استون و مارک بِم وقتی فیلم نامه را نوشتند پیروز نشدند آن را بفروشند و تهیه نماینده ای برایش پیدا نمایند. برای همین تصمیم دریافتد آن را به شکل یک رمان در بیاورند و در نهایت به صورت یک داستان دنباله دار در مجله ها چاپ شد. همین توجه تعدادی تهیه نماینده هالیوودی را جلب کرد و آن ها پیروز شدند بالاخره فیلم نامه اشان را به مرحله ساخت برسانند.

6. اسمارت را بگیر (Get Smart)

• محصول: 2008
• کارگردان: پیتر سیگال
• بازیگران: استیو کارل، ان هاتاوی، آلن آرکین
• امتیاز راتن تومیتوز: 51%

این کمدی استیور کارل شاید به اندازه سریال منبع اقتباسش ماندگار نباشد، ولی لحظات مفرح و اکشن های دیوانه واری دارد و زوج استیو کارل و ان هاتاوی اش حسابی جواب داده. استیو کارل و بی.جی نواک (از ستارگان و نویسندگان سریال آفیس) با هم روی فیلم نامه فیلم کار کردند تا شوخی هایش بهتر گردد ولی نامشان را در تیتراژ به عنوان بازنویس فیلم نامه نیاوردند.

اسما رت را بگیر یک کمدی اکشن مفرح و سرحال است که با دیدنش هم یاد هجویه های جاسوسی معروف کلاسیک می افتید هم از حس وحال مدرن و به روزش لذت می برید.

این فیلم 130 میلیون دلار در گیشه های داخلی فروش کرد و در سینماهای خارج آمریکا هم به فروش 100 میلیون دلاری رسید که مجموع فروش آن را به 230 میلیون دلار می رساند.

سال 2008 اعلام شد که قصد دارند دنباله ای برای اسمارت را بگیر بسازند و استیو کارل، ان هاتاوی و آلن آرکین برای ایفای نقش هایشان بازخواهند گشت. اما گویا استیو کارل از فیلم نامه ای که برای قسمت دوم نوشته بودند راضی نبود و علی رغم تمایلش برای ساخت قسمت دوم، گفت که ترجیح می دهد تا آماده شدن یک فیلم نامه بهتر صبر کند. ولی هیچ وقت چنین اتفاقی نیفتاد و ساخت قسمت دوم تا الان منتفی است.

7. افسارگسیخته (Haywire)

• محصول: 2012
• کارگردان: استیون سودربرگ
• بازیگران: جینا کارانو، مایکل فسبندر، چنینگ تاتوم
• امتیاز راتن تومیتوز: 80%

استیون سودربرگ در جینا کارانو کیفیتی مسحورنماینده کشف کرد و این رزمی کار سابق را به عرصه بازیگری سینما راه داد. کارانو تجربه کمی داشت و تا به حال بازیگری را تجربه ننموده بود، ولی سودربرگ دلش می خواست فیلمی بسازد که او مهارت هایش را به بهترین شکل ممکن نمایش دهد. به همین ترتیب، در بیشتر دقایق فیلم افسارگسیخته او را در حال لت وپار کردن ملت می بینیم و هر چند لحظه یک بار دمار از روزگار دشمنانش در می آورد.

بقیه ستاره های فیلم شاید در زمینه بازیگری و ایفای نقش هایشان از کارانو سرتر باشند، ولی وقتی زمان مبارزه تن به تن می رسد هیچ کدام حرفی برای گفتن ندارند و تسلیم می شوند. البته سابقه رزمی کاری جینا کارانو باعث نشد تا او از تمرینات فشرده و طاقت فرسای پیش از فیلم بی احتیاج باشد. او شش هفته پیاپی به همراه بدلکار فیلم تمریناتی نفس گیر داشت تا برای صحنه های مبارزه فیلم آماده باشد.

فیلم در گیشه خیلی پیروز عمل نکرد و مجموع فروشش در سینماهای آمریکا و جهان به رقم 32.4 میلیون دلار رسید. داستان درباره مأموری مخفی است که رؤسایش برای او پاپوش می گذارند و نقشه قتلش را می کشند و حالا میخواهد از همه انتقام بگیرد.

8. مأموریت: غیرممکن - ملت یاغی (Mission: Impossible - Rogue Nation)

• محصول: 2015
• کارگردان: کریستوفر مک کوئری
• بازیگران: تام کروز، ربکا فرگوسن، جرمی رنر
• امتیاز راتن تومیتوز: 94%

تام کروز تا الان شش فیلم مأموریت غیرممکن بازی نموده که همگی جذاب و تماشایی ساخته شده اند و از یک حد استاندارد پایین نیامده اند. قسمت هفتم هم در شرایط کرونایی ساخته شده و همه منتظریم نتیجه کار را زودتر ببینیم و با توجه به وسواس و دقتی که شخص تام کروز روی ساخت این مجموعه فیلم پرطرفدار خرج می نماید، می توانیم به کیفیت آن مطمئن باشیم. حتی قسمت دوم هم که بین بقیه بدنام تر است، لحظاتی به یادماندنی دارد که از خاطره سینمادوستان پاک شدنی نیست.

اگر بخواهیم تنها یک فیلم از مجموعه مأموریت غیرممکن در این فهرست بیاوریم، ملت یاغی یعنی پنجمین فیلم را انتخاب می کنیم. در این فیلم ایتان هانت بهترین افراد ممکن را کنار خودش جمع می نماید و تازه مهم تر از همه این ها، ربکا فرگوسن به جهانی فیلم معرفی و اضافه می گردد.

تقریبا همه می دانند که تام کروز صحنه های نفس گیر و پرهیجان فیلم هایش را بدون یاری بدلکاران می گیرد. در این قسمت هم یکی از صحنه ها به خاطر این قضیه حسابی معروف شد؛ همان افتتاحیه فیلم و جایی که تام کروز از یک هواپیمای غول پیکر در حال پرواز آویزان می گردد. تام کروز عملا به هواپیما آویزان شده بود و در بخش هایی از فیلم واقعا در ارتفاع 5 هزارپایی از زمین بدون بدلکاران یا جلوه های ویژه به نقش آفرینی پرداخت.

9. سه روز کرکس (Three Days of the Condor)

• محصول: 1975
• کارگردان: سیدنی پولاک
• بازیگران: رابرت ردفورد، مکس فون سیدو، فی داناوی
• امتیاز راتن تومیتوز: 87%

سه روز کرکس یکی از تریلرهای کلاسیک دهه 70 میلادی است که در فضای پر از ظن و گمان و توطئه چینی بعد از رسوایی واترگیت ساخته شد. رابرت ردفورد و فی داناوی در کنار یکدیگر زوجی درخشان شکل داده اند که تماشایشان در تمام دقایق فیلم لذت بخش و جذاب است. البته شاید بعضی نقطه های داستانی فیلم با منطق جور در نیاید و الان که تماشایش کنید به نظرتان غیرعادی بیاید، اما جنبه های معمایی و جاسوسی فیلم هنوز هم سرپاست و تماشاگر را راضی نگه می دارد.

داستان درباره یک مأمور CIA است که متوجه می گردد تمام همکارانش کشته شده اند و حالا باید در فضایی پر از شک و گمان به دنبال مسببین این ماجرا بگردد.

ریچارد هلمز که از رؤسای سابق CIA بود، شخصا به رابرت ردفورد مشاوره می داد تا برای نقشش آماده گردد. سه روز کرکس تأثیر زیادی روی فیلم های جاسوسی معمایی بعد از خودش گذاشت، اما این تأثیرگذاری در همین ژانر محدود نماند. سال 2014 خط داستانی فیلم کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان (Captain America: The Winter Soldier) را با الهام از این فیلم طراحی کردند و جالب اینجا بود که خود رابرت ردفورد هم در آن فیلم حضور داشت.

البته در زمان اکران سه روز کرکس، بعضی منتقدان از رویکرد آن انتقاد کردند چون حس می کردند با هدف پروپاگاندا و تبلیغ یک جریان خاص سیاسی ساخته شده. ولی سیدنی پولاک گفت که هدفش صرفا ساخت یک تریلر جاسوسی بوده و به سیاست کاری نداشته.

10. فوق سری! (!Top Secret)

• محصول: 1984
• کارگردان: جیم آبراهامز، دیوید زاکر
• بازیگران: ول کیلمر، لوسی گاتریج، پیتر کوشینگ
• امتیاز راتن تومیتوز: 75%

فیلم هواپیما! (Airplane!) همواره به عنوان یکی از بهترین هجویه ها و پارودی های سینما شناخته می گردد. سازندگان این فیلم بعد از اینکه تمام ظرفیت های این مدل را استفاده کردند، سراغ شوخی با ژانر جاسوسی رفتند و فوق سری! را ساختند. به اندازه هواپیما! تند و تیز و بامزه نیست ولی یک ول کیلمر جوان دارد که دیدنش واقعا جذاب خواهد بود.

آهنگ هایی که در فیلم می شنوید خود ول کیلمر با صدای خودش خوانده و این قطعات را در آلبوم موسیقی متن فیلم منتشر کردند و نام خواننده اشان را نیک ریورز نوشتند، یعنی اسم کاراکتری که کیلمر در فیلم بازی می کرد. جالب اینجاست که فوق محرمانه اولین فیلم بلند ول کیلمر بود و او بعد از این فیلم جهت ستاره شدن را طی کرد.

طبق گفته های دیوید زاکر، تیم آن ها از همان زمان هواپیما! مشغول کار روی فیلم نامه فوق محرمانه! بودند، ولی تا مدتی نمی دانستند چطور آن را کامل نمایند. زاکر قصد داشت فیلمی بسازد که تلفیقی باشد از فیلم جنگی و فیلمی با مؤلفه های راک اند رول. او ایده هایی برای صحنه های مختلف و شوخی های فیلم داشت، ولی طرح و قصه و پیرنگی که آن ها را به هم وصل کند پیدا نمی کرد. در نهایت پیروز شددn داستانی را که حالا می بینیم بنویسد.

11. شمال از شمال غربی (North by Northwest)

• محصول: 1959
• کارگردان: آلفرد هیچکاک
• بازیگران: کری گرنت، اوا ماری سینت، جیمز میسون
• امتیاز راتن تومیتوز: 99%

تعدادی از فیلم های آلفرد هیچکاک همواره به عنوان بهترین ساخته های این کارگردان اسطوره ای شناخته می شوند، و شمال از شمال غربی یکی از همین هاست. یکی از دلایلی که این فیلم را ویژه و خاص و تماشایی می نماید، سوژه و رویکرد هیچکاک به آن است. یک فیلم جاسوسی که شخصیت اصلیش جاسوس نیست، مردی معمولی است که به خاطر یک اشتباه درگیر جهانیی از توطئه و ویرانی و اتفاقات غیر قابل پیشبینی می گردد. کری گرنت نقش شخصیت بخت برگشته فیلم را بازی می نماید که در بدترین موقعیت های ممکن گرفتار می گردد و به شکلی غافلگیرنماینده از پس همه آن ها بر می آید.

ماجرای جالبی سر انتخاب بازیگر اصلی این فیلم پیش آمده که بد نیست بدانید. گویا آلفرد هیچکاک زمان فیلم برداری فیلم سرگیجه (Vertigo) داستان شمال از شمال غربی را برای جیمز استوارت تعریف می نماید. جیمز استوارت که نقش اصلی بیشتر فیلم های هیچکاک را بازی نموده بود، با این فرض که در شمال از شمال غربی هم انتخاب هیچکاک خواهد بود حسابی ذوق زده شد چون داستان را به شدت دوست داشت و به هیچکاک گفت بی صبرانه منتظر است در آن بازی کند. اما هیچکاک کری گرانت را برای شمال از شمال غربی در نظر داشت و وقتی متوجه این سوء تفاهم شد نمی دانست چطور به استوارت بگوید که دلش نشکند. برای همین فراوری شمال از شمال غربی را انقدر عقب انداخت تا استوارت مشغول بازی در آناتومی یک قتل (Anatomy of a Murder) گردد و عملا وقتی نقش شمال از شمال غربی را بهش پیشنهاد می دهد درگیر باشد و نتواند. همین اتفاق هم افتاد و هیچکاک زمانی پیشنهاد را به استوارت داد که درگیر آناتومی قتل شده بود و عملا نمی توانست جواب مثبت بدهد. هیچکاک هم با خیال راحت سراغ کری گرانت رفت.

12. جاسوس (Spy)

• محصول: 2015
• کارگردان: پل فیگ
• بازیگران: ملیسا مک کارتی، جیسون استاتهام، جود لا
• امتیاز راتن تومیتوز: 95%

جاسوس اگر هیچ نکته مثبت دیگری هم نداشت، به خاطر همین عنوان صاف و مستقیمش که بی مقدمه و بدون حاشیه سراغ اصل مطلب رفته، شایسته توجه بود. ولی نکات مثبتش فقط در همین خلاصه نمی گردد. جاسوس یک فیلم درست وحسابی با شوخی های بکر و خنده دار است که اکشن خوبی هم دارد. یعنی ترکیبی طلایی برای یک سرگرمی مفرح و دلچسب.

ملیسا مک کارتی یک مأمور پشت میز نشین CIA است که طی ماجراهایی مجبور می گردد دل به دریا بزند و قدم در عملیاتی سخت و مرگبار بگذارد که پایانیش معین نیست.

جاسوس 110 میلیون دلار در گیشه های آمریکا فروخت و 124 میلیون دلار هم در سینماهای بین المللی و خارج از آمریکا و به این ترتیب مجموع فروش فیلم که با بودجه 65 میلیون دلاری ساخته شده بود، به رقم 235 میلیون دلار رسید.

13. پل جاسوس ها (Bridge of Spies)

• محصول: 2015
• کارگردان: استیون اسپیلبرگ
• بازیگران: تام هنکس، مارک رایلنس، ایمی رایان
• امتیاز راتن تومیتوز: 90%

استیون اسپیلبرگ دو سه تایی فیلم جاسوسی ساخته مثل مونیخ (Munich) که خیلی دیده نشد و به حقش نرسید. ولی پل جاسوس ها تکلیفش فرق می کرد و از همان ابتدا توانست با مخاطبان زیادی ارتباط بگیرد و در اسکار خوش بدرخشد. نقش اصلی را تام هنکس بازی نموده بود و مایک رایلنس با این فیلم به اولین اسکارش رسید.

پل جاسوس ها درامی جدی و پرتنش است و شاید با بقیه فیلم های جاسوسی این فهرست تفاوت داشته باشد، چون در آن خبری از صحنه های اکشن پر زد و خورد نیست. با این حال تنش و تعلیقی عمیق دارد که در تمام دقایق فیلم جاری است و بیننده را پیگیر فیلم نگه می دارد.

اسپیلبرگ بعد از اینکه نقش آفرینی خیره نماینده مارک رایلنس را در یک اجرای تئاتر دید، او را برای نقش انتخاب کرد. رایلنس برای آن اجرا برنده جایزه تونی شد.

جان ویلیامز که همواره آهنگسازی فیلم های اسپیلبرگ را برعهده می گرفت، سر این فیلم نتوانست حاضر گردد. اسپیلبرگ درباره نبودن ویلیامز گفته بود: واقعا برایم غیر قابل تحمل بود و مستأصل شده بودم. جان مشکل پزشکی داشت - که الان حل شده خدا را شکر - و نمی توانست سر این فیلم همکاری کند. همواره با هم کار می کردیم و بعد از چهل و دو سال فعالیت مشترک، یکدفعه نبودش را حس کردم و زیر پایم خالی شد. حتی در مقطعی تصمیم گرفتم هیچ موسیقی متنی در فیلم استفاده نکنم و قطعات انتخابی که از رادیو مثلا پخش می گردد را بشنویم. ولی بعد دیدم صحنه هایی در فیلم هست که واقعا به موسیقی متن احتیاج دارد. اولین کسی که سراغش رفتم تام نیومن بود، اولین و تنها گزینه ام بعد از جان ویلیامز.

14. شکار برای اکتبر سرخ (The Hunt for Red October)

• محصول: 1990
• کارگردان: جان مک تیرنان
• بازیگران: شان کانری، الک بالدوین، سم نیل
• امتیاز راتن تومیتوز: 89%

فیلم های زیادی با حضور جک رایان ساخته شده، ولی با این حال انگار شبیه یک شخصیت ماندگار و مطرح به نظر نمی رسد و مردم او را به عنوان یکی از قهرمان های محبوب و مشهور فیلم های جاسوسی و اکشن نمی شناسند، آنطور که مثلا ایتان هانت و جیمز باند در بین عموم مردم شناخته شده است. شاید دلیلش حضور بازیگرهای مختلف است که هربار نقش او را ایفا نموده اند، ولی جیمز باند هم بازیگرهای مختلفی دارد و این اتفاق برایش نیفتاده. شاید هم دلیل اصلی این ماجرا عدم ثبات و پیگیری سازندگانش است که باعث شده یک فرنچایز و مجموعه فیلم پایدار و معین شکل نگیرد و هر چند سال یکبار به شکل نامنظم فیلمی بسازند و رهایش نمایند.

در بین جک رایان هایی که دیده ایم، شکار برای اکتبر سرخ از همه بهتر است. اولین فیلم جک رایان به حساب می آید و تنها فیلم جک رایان است که الک بالدوین نقش او را بازی می نماید. تازه شان کانری هم در آن نقش یک کاپیتان روسی خودسر را ایفا نموده که مسؤولیت یک زیردریایی را برعهده دارد.

الک بالدوین در جایی گفته که این فیلم باعث شده در بازیگری شناخته گردد و سکوی پرتابی برای او بوده. چون تا پیش از این نقش هایی در فیلم های مستقل و کم تماشاگر بازی نموده بود و فرصت حضور در پروژه های عظیم این چنینی را نداشت.

تا الان به جز الک بالدوین بازیگرهایی چون هریسون فورد، بن افلک، کریس پاین و جان کرازینسکی (در سریال جک رایان آمازون) نقش جک رایان را بازی نموده اند.

15. جنگ چارلی ویلسون (Charlie Wilsons War)

• محصول: 2007
• کارگردان: مایک نیکولز
• بازیگران: تام هنکس، جولیا رابرتز، ایمی آدامز، فیلیپ سیمور هافمن،…
• امتیاز راتن تومیتوز: 82%

این فیلم پرستاره که هر گوشه اش را نگاه کنید چهره ای عظیم و مطرح می بینید، با حضور تعدادی بازیگر ساخته شده که هرکدام در فیلم های جاسوسی مختلفی بازی نموده اند. نقش اصلی فیلم یعنی چارلی ویلسون را تام هنکس عظیم و دوست داشتنی بازی نموده. بازیگری فوق العاده که کمتر کسی می تواند جلو او قد علم کند. با این حال ما در اینجا فیلیپ سیمور هافمن را هم داشتیم که تا پیش از مرگش یکی از بهترین بازیگران جهان بود و هر صحنه ای حاضر می شد غوغا به پا می کرد. در این فیلم هم مثل همواره درخشان ظاهر شد و نامزدی اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از آن خود کرد.

فیلم نامه جنگ چارلی ویلسون را آرون سورکین نوشته که یکی از بهترین و گران ترین و حرفه ای ترین فیلم نامه نویسان هالیوود است و آثار مهم و تماشایی او را که دیالوگ های نفس گیر و چالشی و تندوتیز دارند حتما دیده اید. فیلم هایی مثل شبکه اجتماعی (Social Network)، استیو جابز (Steve Jobs)، چند مرد خوب (A Few Good Men). گویا سورکین از اینکه مایک نیکولز کارگردانی این فیلم نامه اش را برعهده گرفته حسابی راضی و شاد بوده و از نتیجه کار خیلی خوشش آمد.

16. گلدفینگر (Goldfinger)

• محصول: 1964
• کارگردان: گای همیلتون
• بازیگران: شان کانری، آنر بلکمن، شایرلی ایتون
• امتیاز راتن تومیتوز: 99%

از بین جیمز باندهای شان کانری چند فیلم خیلی خوب می توان انتخاب کرد که همگی شایسته تقدیر و توجه و تماشای چندباره هستند. مثل اولین فیلم جیمز باند او یعنی دکتر نو (Dr. No). ولی تقریبا هرکس که اسم شان کانری و جیمز باند را کنار هم می شنود فوری به یاد گلدفینگر می افتد. این فیلم معروف ترین جیمز باند شان کانری است و برای همین انتخابی واضح برای فهرست ما به نظر می رسد.

از گلدفینگر به عنوان جیمز باندی یاد می گردد که جهت فیلم های بعد از خودش را مشخص کرد و با اضافه کردن مؤلفه هایی که تبدیل به عناصر آشنای فیلم های باند شدند، ساختاری را طراحی کرد که تقریبا در تمام فیلم های جیمز باند رعایت شد. برای ساختن گلدفینگر 3 میلیون دلار هزینه نموده بودند که با اکران فیلم طی دو هفته این مبلغ بازگشت. در واقع فروش افتتاحیه گلدفینگر به حدی زیاد بود که در کتاب رکوردهای گینس به عنوان سریع ترین فروش تاریخ ثبت شد. گلدفینگر 51 میلیون دلار در گیشه های آمریکا فروش کرد و نزدیک 74 میلیون دلار در گیشه های جهانی که مجموع فروش این فیلم را به رقمی نزدیک 125 میلیون دلار می رساند.

در این فیلم جیمز باند پیگیر یک حلقه جنایتکار قاچاقچی طلا می گردد که سردسته آن ها فردی است به نام اوریک گلدفینگر.

17. چشم طلایی (GoldenEye)

• محصول: 1995
• کارگردان: مارتین کمپبل
• بازیگران: پیرس برازنان، فمکه جنسن، شان بین
• امتیاز راتن تومیتوز: 78%

جیمز باندهایی که پیرس برازنان بازی کرد خیلی زود از جهت خودشان منحرف شدند و از کیفیت مطلوب اولیه فاصله دریافتد. با این وجود یکی از باندهایی که بازی کرد واقعا خوب از آب در آمد و آن یکی همین چشم طلایی است. البته چشم طلایی هم مسائل خودش را دارد و در جاهایی لوس و عجیب می گردد، ولی در ساختن یک تصویر تروتازه از مأمور 007 سینما پیروز عمل کرد.

چشم طلایی اولین فیلم جیمز باند برای نسل تازه ای از سینمادوستان بود که می خواستند با یک جیمز باند جدید آشنا شوند و برای همین نقشی مهم و تأثیرگذار در سینمای جاسوسی ایفا نموده است.

چشم طلایی اولین فیلم جیمز باندی بود که تمام و کمال با ایده های ارجینال و بدون وام دریافت یا اقتباس از کتاب ها و داستان های کوتاه ایان فلمینگ ساخته شد. البته این مسائلی هم داشت، گویا خط داستانی فیلم نامه اولیه شبیه داستان فیلم دروغ های حقیقی بود که همان زمان داشت اکران می شد و مجبور شدند تغییرات زیادی بدهند تا مسئله ای برایشان پیش نیاید.

این اولین جیمز باندی بود که در آن یک زن نقش اِم، رئیس MI6 را بازی می کرد و جودی دنچ انقدر خوب در این نقش نشست که حتی بعد از تغییر بازیگر جیمز باند، در این سمت باقی ماند و نقشش را تکرار کرد.

18. اسکای فال (Skyfall)

• محصول: 2012
• کارگردان: سم مندز
• بازیگران: دنیل کرگ، خاویر باردم، جودی دنچ
• امتیاز راتن تومیتوز: 92%

وقتی دنیل کرگ به عنوان بازیگر جدید جیمز باند انتخاب شد، به ناگاه جهانی این فیلم های حال وهوای جدی تری به خود گرفت، که معین شد اتفاق خیلی بدی هم نبوده است.

تقریبا همه موافق هستند که اسکای فال بهترین جیمز باند دنیل کرگ است. صحنه های اکشن ماندگار و تماشایی دارد و شخصیت منفیش با بازی خاویر باردم یک کاراکتر عجیب و تأثیرگذار از آب در آمده است که به راحتی فراموشش نخواهیم کرد.

دنیل کرگ خیلی از صحنه های اکشن فیلم را خودش اجرا نموده و از بدلکار بهره نبرده است. از جمله صحنه معروف مبارزه روی قطار در حال حرکتی که با سرعت 50 کیلومتر بر ساعت جلو می رفت. باربارا بروچلی از تهیه نماینده های فیلم در این باره گفته است: دنیل برای طراحی و اجرای صحنه های مبارزه خیلی از خودش مایه می گذارد. دلش می خواهد تا جایی که می تواند خودش در صحنه باشد و همه چیز را جلو ببرد. برای صحنه مبارزه روی قطار به ترکیه رفته بودیم و تمام مدت قلبم داشت می آمد توی دهنم. روی یک قطار در حال حرکت مبارزه می کرد و حرکاتی که به اجرا در می آورد به قدری خطرناک بود که آدم با دیدنش قلبش می ایستاد. به خاطر دنیل و انرژی بی نظیری که می گذارد صحنه های اکشن فیلم انقدر خوب و باورپذیر شده. مخاطب درک می نماید که خود دنیل در صحنه حضور دارد.

در نهایت تمام این زحمت ها و مشقت ها جواب داد و اسکای فال به فروش فوق العاده 1 میلیارد و 109 میلیون دلاری در گیشه های جهانی رسید.

19. مأمور 117: قاهره، لانه جاسوس ها (OSS117: Cairo, Nest of Spies)

• محصول: 2006
• کارگردان: میشل آزاناویسوس
• بازیگران: ژان دوژاردن، برنیس بژو
• امتیاز راتن تومیتوز: 77%

فیلم آرتیست (The Artist) را خاطرتان هست؟ همان فیلم صامت سیاه و سفید که دل اعضای آموزشگاه اسکار را به دست آورد و اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین طراحی لباس و بهترین موسیقی متن را به دست آورد. کارگردان آن فیلم و دو ستاره اصلیش چند سال قبل آرتیست یک فیلم کمدی ساختند که هجویه ای بود بر فیلم های جاسوسی.

در این فیلم ژان دوژاردن نقش جاسوسی با کد عملیاتی مأمور 117 را بازی می نماید که هم با نازی ها گلاویز می گردد، هم دل دختران زیباروی دور و برش را به دست می آورد و همزمان موجب ایجاد صلح در خاورمیانه می گردد.

فیلم با تمام مؤلفه های فیلم های جاسوسی و به ویژه جیمز باند شوخی می نماید و آن ها را به مسخره می گیرد. حتی عنوان فیلم را در آلمان جاسوسی که خودش را دوست داشت گذاشتند که کنایه و اشاره مستقیمی بود به فیلم جیمز باند جاسوسی که دوستم داشت (The Spy Who Loved Me).

میشل آزاناویسوس دوست داشت فیلم را با سبک بصری و مدل فیلم های دهه 50 میلادی بسازد و برای این کار از تجهیزات قدیمی استفاده کردند و حتی صحنه های جلوه های ویژه فیلم را با روش های همان دهه دریافتد تا حس وحال قدیمی فیلم در تمام جهات حفظ گردد.

20. بندزن خیاط سرباز جاسوس (Tinker Tailor Soldier Spy)

• محصول: 2011
• کارگردان: توماس آلفردسون
• بازیگران: گری اولدمن، بندیکت کامبربچ، تام هاردی
• امتیاز راتن تومیتوز: 83%

از رمان های جاسوسی جان لوکاره آثار سینمایی و تلویزیونی متعددی ساخته اند، ولی بندزن خیاط سرباز جاسوس احتمالا معروف ترینشان است. منظور اقتباس سال 2011 این کتاب است که در آن گری اولدمن نقش جرج اسمایلی را بازی می کرد.

فیلم پر است از ستاره ها و چهره های مطرح و مشهور و با اینکه ریتم داستان در جاهای کند می گردد و شاید برای بعضی مخاطب ها آزاردهنده باشد، ولی بیشتر هواداران ژانر جاسوسی از این جنس قصه های آرام و دقیق استقبال می نمایند و دلشان می خواهد گره ها و معماهای ماجرا ذره ذره و بدون عجله باز شوند.

21. بعد از خواندن بسوزان (Burn After Reading)

• محصول: 2008
• کارگردان: برادران کوئن
• بازیگران: فرانسیس مک دورمند، برد پیت، جورج کلونی
• امتیاز راتن تومیتوز: 78%

وقتی برادران کوئن سراغ ژانری می فرایند، کلا همه چیزش را به هم می ریزند و جهانیی دیوانه وار خلق می نمایند که با هیچ متر و معیار معین و منطقی و ملموسی قابل توجیه نیست. عملا تمام شخصیت های این فیلم احمق و دیوانه هستند، از جمله تحلیلگر سابق CIA که کتاب خاطراتش به شکلی اتفاقی در اختیار دو آدم خنگ قرار می گیرد که در یک باشگاه کار می نمایند.

بعد از خواندن بسوزان مثل هر فیلم دیگیری که برادران کوئن ساخته اند عجیب و غیرمعمول است، ولی همزمان به شدت خنده دار از آب در آمده و اوقات واقعا مفرحی برایتان فراهم می نماید.

جالب اینجاست که برادران کوئن فیلم نامه بعد از خواندن بسوزان را همزمان با جایی برای پیرمردها نیست (No Country for Old Men) نوشتند و به راحتی یک روز در میان بین دو فیلم نامه در رفت و آمد بودند و ذهنشان را برای هرکدام تنظیم می کردند.

22. دروغ های حقیقی (True Lies)

• محصول: 1994
• کارگردان: جیمز کامرون
• بازیگران: آرنولد شوراتزنگر، جیمی لی کورتیس، تام آرنولد
• امتیاز راتن تومیتوز: 71%

همه می دانیم که دروغ های حقیقی مسائلی دارد، به ویژه در فیلم نامه و طراحی شخصیت ها و دیالوگ هایش، و به طور کلی تصویری که از زن ها نشان می دهد. همه این ها به کنار، دروغ های حقیقی آرنولد شوارتزنگر را سوار بر اسب نشان می دهد که به دنبال یک تروریست روی پشت بام آسما ن خراش ها می راند و به خاطر همین میزان دیوانگی بامزه اش شایسته تقدیر و توجه است.

خیلی از بخش های فیلم مضحک و اغراق شده و عجیب وغریب است و با عقل آدمیزاد جور در نمی آید، ولی بحث ما سر این چیزها نیست. هر فیلمی که آرنولد بازی نموده و کارگردانش جیمز کامرون باشد، بدون شک به یادماندنی است و از خاطره هیچ سینمادوستی محو نمی گردد.

23. آقا و خانم اسمیت (Mr. and Mrs. Smith)

• محصول: 2005
• کارگردان: داگ لیمن
• بازیگران: برد پیت، آنجلینا جولی، وینس وان
• امتیاز راتن تومیتوز: 60%

احتمالا آن قدری که در فیلم ها و سینما آدم کش های جذاب تصویر شده اند، در جهانی واقعی وجود ندارند و قطعا هیچ کدامشان شبیه آنجلینا جولی و برد پیت نیستند.

البته هرکسی که اسم آقا و خانم اسمیت را می شوند فوری یاد ماجرای می افتد که رابطه این دو فوق ستاره سینما را شکل داد و یکی از معروف ترین زوج های سلبریتی جهان را به وجود آورد. ولی صرف نظر از این جنجال های رسانه ای، آقا و خانم اسمیت یک فیلم اکشن جاسوسی مفرح و تماشایی است که صحنه های اکشن بامزه و جذابی دارد.

24. بدنام (Notorious)

• محصول: 1946
• کارگردان: آلفرد هیچکاک
• بازیگران: اینگرید برگمن، کری گرنت، کلاد رینز
• امتیاز راتن تومیتوز: 96%

آلفرد هیچکاک فیلم های جاسوسی زیادی ساخته که نمی توانستیم همه آن ها را در این فهرست بیاوریم چون به عنوان یک مجموعه ساخته نشده بوند.

بدنام از نظر زمانی به قدری قدیمی است که شخصیت های منفی داستانش نازی ها هستند، اما در کنار یک ماجرای جاسوسی نفس گیر قصه ای عاشقانه هم روایت می نماید که رنگ و بوی گرم و جذابی به فیلم بخشیده. فیلمی که با حضور کری گرنت و اینگرید برگمن ساخته شده حتمال اهمیت ویژه ای دارد و باید تماشایش کنید.

آلفرد هیچکاک ادعا نموده بود که FBI مدت سه ماه او و فعالیت هایش را زیر نظر داشته، چون فیلم بدنام درباره اورانیوم و سلاح های هسته ای بود.

25. کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان (Captain America: The Winter Soldier)

• محصول: 2014
• کارگردان: برادران روسو
• بازیگران: کریس ایونز، اسکارلت جوهانسون، رابرت ردفورد
• امتیاز راتن تومیتوز: 90%

شاید توقعش را نداشتید فیلمی از جهانی سینمایی مارول در این فهرست بیاید، ولی در سرباز زمستان تمام مؤلفه های درجه یک فیلم های جاسوسی را می توانید ببینید.

در این فیلم استیو راجرز و ناتاشا رومانوف (کاپیتان آمریکا و بیوه سیاه) درگیر پفراینده ای پیچیده و تاریک می شوند که پرده از توطئه ای عمیق و مرگبار بر می دارد. دیگر انگار فقط با دو ابرقهرمان کمیک بوکی طرف نیستیم و فیلم به سیاق آثار جاسوسی عمل می نماید و دو شخصیت اصلی داستان شبیه دو مأمور امنیتی و دو جاسوس خبره هستند که با از سر گذراندن موانع بسیار، پیروز می شوند سرنخ های عظیمی کشف نمایند. حتی خود سازندگان فیلم هم در چندجا اعتراف نموده اند که از آثار جاسوسی دهه 70 میلادی و به ویژه سه روز کرکس الهام گرفته اند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید آنتونی مک کی که حالا نقش فالکون را در جهان سینمایی مارول و سریال فالکون و سرباز زمستان (The Falcon and The Winter Soldier) ایفا می نماید، از دیرباز آرزوی حضور در فیلم های مارول را داشته. او چندین ایمیل به مدیران این استودیو نوشت و از آن ها خواست تا هر نقشی که فکر می نمایند به او می خورد برایش بنویسند و او با کمال میل قبول خواهد نمود. این ایمیل ها پایان توجه کوین فایگی رئیس استودیو سینمایی مارول را به خودش جلب کرد و نقش فالکون را به او دادند.

منبع: yardbarker